اثر فراوری دانه جو توسط اسید لاکتیک و استفاده از منابع مختلف چربی بر عملکرد، ترکیب اسیدهای چرب شیر و تولید پروتئین میکروبی در گاوهای هلشتاین شیرده

Abstract

سابقه و هدف: نشاسته جو در مقایسه با ذرت، با سرعت بیشتری در شکمبه تجزیه می‌گردد بنابراین استفاده از سطوح بالای دانه جو در جیره گاوهای شیرده می‌تواند سبب ایجاد تجمع اسیدهای چرب فرار و در نهایت سبب اسیدوز گردد. در سال‌های اخیر استفاده از اسیدهای آلی در کاهش سرعت تجزیه نشاسته دانه جو به صورت غلتک زده خشک در شکمبه موثر بوده است. استفاده از دانه های روغنی در جیره گاوهای شیرده سبب تولید شیری با پروفیل مطلوب اسیدهای چرب در تغذیه انسان می‌گردد. از این رو در این تحقیق اثر فراوری دانه جو توسط اسید لاکتیک و منابع مختلف چربی جیره و اثر متقابل بین آن‌ها بر عملکرد، ترکیب اسیدهای چرب شیر و تولید پروتئین میکروبی در گاوهای شیرده مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: به منظور بررسی اثر فراوری دانه جو آسیاب شده توسط اسید لاکتیک و منابع مختلف چربی جیره بر عملکرد، ترکیب اسیدهای چرب شیر و تولید پروتئین میکروبی تعداد 12 راس گاو هلشتاین اوایل شیردهی به صورت آرایش فاکتوریل 2×2 در قالب طرح مربع لاتین 4×4 تکرار شده انتخاب و استفاده شد. دانه جو آسیاب شده به نسبت مساوی وزن به حجم در آب ( دانه جو + آب ) و یا در محلول 1 درصد اسید لاکتیک (دانه جو + اسید لاکتیک) به مدت 48 ساعت قبل از اضافه کردن به جیره خیسانده شد. دانه-های کتان و سویا به صورت اکستروده به عنوان منابع چربی جیره استفاده شد. بر این اساس تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1) ترکیب دانه جو + آب با دانه کتان اکستروده 2) دانه جو + آب با دانه سویای اکستروده 3) دانه جو + اسید لاکتیک با دانه کتان اکستروده و 4) دانه جو + اسید لاکتیک با دانه سویای اکستروده. یافته‌ها: ماده خشک مصرفی و تولید شیر به صورت معنی‌دار تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. درصد چربی و تولید روزانه چربی شیر در گاوهای مصرف کننده دانه جو+ اسید لاکتیک نسبت به گاوهای مصرف کننده دانه جو + آب بیشتر بود. درصد چربی شیر در گاوهای مصرف کننده سویای اکستروده نسبت به گروه مصرف کننده دانه کتان اکستروده کمتر بود. غلظت کل اسیدهای چرب امگا-3 و کل اسیدهای چرب امگا-6 در شیر حاصل از گاوهای مصرف کننده دانه کتان اکستروده نسبت به گاوهای مصرف کننده سویای اکستروده به ترتیب بیشتر و کمتر بود. نسبت اسیدهای چرب امگا-6 به امگا-3 در شیر حاصل از گاوهای مصرف کننده کتان اکستروده نسبت به سویا کمتر بود. غلظت اسید لینولئیک مزدوج شیر و سنتز پروتئین میکروبی تحت تاثیر فراوری دانه جو، منابع چربی جیره و اثر متقابل بین آن‌ها قرار نگرفت. نتیجه گیری: نتیجه کلی این تحقیق نشان می‌دهد که عملکرد گاوهای هلشتاین شیرده تحت تاثیر مصرف دانه جو فراوری شده توسط اسید لاکتیک و منابع چربی جیره شامل دانه‌های کتان و سویای اکستروده قرار نگرفت. مصرف دانه جو فراوری شده توسط اسید لاکتیک سبب افزایش درصد و تولید چربی شیر گاوهای شیرده شد. غلظت اسیدهای چرب امگا -3 و امگا-6 در شیر حاصل از گاوهای مصرف کننده کتان اکستروده نسبت به سویای اکستروده به ترتیب بیشتر و کمتر بود. در مقابل فرضیات تحقیق، غلظت اسید لینولئیک مزدوج و سنتز پروتئین میکروبی تحت تاثیر فراوری دانه جو، منابع چربی جیره و اثر متقابل بین آن‌ها قرار نگرفت.

Keywords

• دانه جو
• اسید لاکتیک
• کتان اکستروده
• سویای اکستروده
• گاوهای هلشتاین شیرده