بررسی انتخاب چندصفتی در ژنوتیپ‌های جدید کرم ابریشم ایران- والدین چینی شکل

Abstract

یکی از وظایف مراکز اصلاح نژاد، معرفی لاین­های جدید برای تولید هیبریدهای مطلوب کرم ابریشم است. در این راستا، پنج لاین با پیله چینی شکل Y، 124، 154، 104 و 32 انتخاب و بر مبنای آمیزش­های دی­آلل، 20 ترکیب ژنتیکی حاصل طی سه نسل به صورت توده­ای پرورش داده شدند. پس از تشکیل نسل پایه با 14 ترکیب ژنتیکی، انتخاب چندصفتی به روش سطوح حذف مستقل طی پنج نسل انجام شد. به منظور مقایسه عملکرد لاین‌های والدینی و ترکیبات حاصل از آنها، داده­های چهار صفت وزن پیله، درصد قشر پیله، درصد پیله­های خوب و تعداد پیله در لیتر (اندازه پیله) در هر سال جمع­آوری و سپس میانگین پنج سال تجزیه آماری شدند. میانگین وزن پیله و درصد قشر پیله تمام ترکیبات ژنتیکی نسبت به لاین‌های والدینی بیشتر بود (05/0p <). متوسط پاسخ به انتخاب برای درصد قشر پیله نسبت به والد مادری در سه ترکیب ژنتیکی بیش از 1 درصد بود. بهترین ترکیبات از نظر درصد پیله­های خوب، تفاوت معنی­داری با بهترین لاین‌ها (104 و Y) نداشتند. در حالی­که اندازه پیله در ترکیب IRA14 بسیار بزرگ بود (94 پیله در یک لیتر)، سایر ترکیبات ژنتیکی پیله بزرگ، تفاوت معنی­داری با لاین‌های پیله بزرگ (154 و 124) نشان ندادند. بهبود ژنتیکی وزن پیله برای 12 مورد از 14 ترکیب ژنتیکی مثبت بود، لیکن میزان افزایش فقط در یک ترکیب بیش از یک دهم گرم بود. انتخاب نهایی بهترین لاین‌ها پس از اجرای برنامه آمیخته­گری آنها با لاین­های ژاپنی شکل مشخص خواهد شد.

Keywords

• انتخاب چندصفتی
• پیله چینی شکل
• ترکیب ژنتیکی
• کرم ابریشم