پژوهش‌های برنامه و توسعه (May 2023)

واکاوی مسائل توسعۀ دانش‌بنیان در ایران با تأکید بر نوآوری

  • حمید محمدی,
  • یدالله دیوسالار,
  • گل‏نساء صلواتی,
  • محدثه بشیرمشهدی

DOI
https://doi.org/10.22034/pbr.2023.363595.1277
Journal volume & issue
Vol. 4, no. 1
pp. 101 – 135

Abstract

Read online

این مطالعه با هدف واکاوی مسائل توسعۀ دانش‌بنیان، با تأکید بر نوآوری در ایران، انجام‌ شده است. به‌منظور شناسایی روابط علی و معلولی مسائل و ریشه‌ها، از طریق نظر اجماعی گروه کانونی، از فنون استخوان ماهی، پنج چرا، تحلیل مضمون و ماتریس تحلیل اثرات متقابل مسائل و ریشه‏ها در ایران استفاده‌شده است و پس از شناسایی میزان اهمیت مسائل و ریشه‌ها، اولویت‌بندی آنها انجام گردید.نتایج مؤید آن است که مسئولیت‌پذیری پایین دستگاه‌های اجرایی متولی در توسعۀ فناوری و نوآوری، سنتی بودن زنجیرۀ کارآفرینی و ضعف بسترهای کسب‌وکار در حوزۀ دانش‌بنیان، بیشترین اثرگذاری را روی مسائل دانش‌بنیانی دارد. علاوه‌براین، نبودِ شایسته‌سالاری، ناکارآمدی مدیریتی، انتفاع برخی مسئولان در حفظ وضع موجود، و ضعف در آموزش‌های پایه، بیشترین اثرگذاری را بر ریشه‏های مسائل دانش‌بنیانی داشته است و به‌عنوان علت‌العلل ریشه‏های مسائل توسعۀ دانش بنیان در ایران با تأکید بر نوآوری شناسایی شدند. نتایج مؤید آن است که مسئولیت‌پذیری پایین دستگاه‌های اجرایی متولی در توسعه فناوری و نوآوری در کشور، سنتی بودن زنجیره کارآفرینی و ضعف بسترهای کسب‌وکار در حوزه دانش‌بنیانی به عنوان بیشترین عامل اثرگذار بر روی مسائل دانش‌بنیانی است. علاوه بر این، عدم شایسته‌سالاری، ناکارآمدی مدیریتی، انتفاع برخی مسئولان در حفظ وضع موجود، و ضعف در آموزش‌های پایه بیشترین اثرگذاری را بر ریشه‌های مسائل دانش‌بنیانی داشته است و به عنوان علت العلل ریشه‌های مسائل توسعه دانش بنیان در ایران با تأکید بر نوآوری شناسایی شدند.

Keywords