پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی (Aug 2024)
شناسایی و تبیین مؤلفه های هویت ساز انسان از منظر نهج البلاغه
Abstract
هدف تحقیق حاضر شناسایی و تبیین مؤلفههای هویتساز انسان از منظر نهجالبلاغه است. این تحقیق در پارادایم کیفی و بر اساس نظریه داده بنیاد و از روش کدگذاری استقرایی دادهها انجام گرفته است. نمونه مورد تحلیل، کل متن نامهها، خطبهها و حکمتهای نهجالبلاغه بود که دادهها به شیوهی هدفمند و با رعایت قاعدهی اشباع نظری گردآوری شد. به منظور اعتبارسنجی تحقیق از روش مسیر ممیزی استفاده شده است. همچنین نتایج پس از اعمال نظر پنج نفر از صاحبنظران و خبرگان عرصه هویت اسلامی، جمعبندی و اصلاحات لازم صورت گرفت. بهمنظور پایایی و اعتبایابی یافتهها، ضریب توافق نمرهگذاران برای واحدهای تحلیل تخصیصدادهشده صورت گرفت. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که 22 کد محوری شامل حکمتورزی، اندیشهورزی در امور، کسب آگاهی از امور، تأملورزی در تاریخ، تجربهمحوری، تربیتپذیری، انجام اصولی و دقیق امور، عمل متفکرانه، استواری در امور، اتکال به پروردگار، یقینورزی، میانهروی در امور، حفظ نقطه تعادل، پرورش روحیات درونی، خودکنترلی، اخلاص در نیات و اعمال، خضوع، خداباوری، خودارزشمندپنداری، خودارزیابی، توجه به امور دنیایی و احساس تعهد و مسئولیت و 9 کد گزینشی شامل معرفتاندوزی، عملگرایی، استحکامسازی درونی، تعادلجویی، خودسازی، خدامحوری، خودنگری، دنیاداری، تعهدورزی به عنوان مؤلفههای هویتساز از منظر نهجالبلاغه احصا گردید.