اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر نشانه‏ های افسردگی، نشخوار فکری و شفقت به خود در مادران دارای کودک کم‏ توان ذهنی خفیف

Abstract

مقدمه: تولد کودک کم‏توان ذهنی، منجر به ایجاد مشکلات روانی متعدد برای والدین به ویژه مادران می‎‏شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر کاهش نشانه های افسردگی، نشخوار فکری و افزایش شفقت به خود در مادران دارای کودکان کم‏توان ذهنی خفیف است.روش: این پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری است. 30 مادر دارای کودک کم‏توان ذهنی خفیف به شیوه نمونه­گیری تصادفی ساده بر اساس قرعه کشی از مدرسه استثنایی رودکی شهرستان سمیرم انتخاب و به همین شیوه در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. مداخله شامل ده جلسه بود که برای گروه آزمایش اجرا شد. ابزار گرد آوری اطلاعات شامل پرسشنامه افسردگی (BDI-II) بک، (1961)، پرسشنامه نشخوار فکری(RS) ، نولن و همکاران( 1991) و فرم کوتاه شده پرسشنامه شفقت (SCS)، نف (2003) بود. این ابزارها به هر دو گروه آزمایش و کنترل، قبل و پس از مداخله و هم چنین در دوره پیگیری داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار « SPSS-24 » و شاخص های توصیفی میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد.نتایج: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که پس از اراِئه برنامه مبتنی بر شفقت، گروه آزمایش (مادران دارای کودک کم‏توان ذهنی) نسبت به گروه کنترل، شفقت به خود (017/0 P>) در آن ها افزایش یافت، نشخوار فکری (001/0 P>) و افسردگی (038/0P>) کاهش یافت. همچنین نمرات آزمودنی ها در مرحله پیگیری در تمام مقیاس ها باثبات بود.بحث و نتیجه گیری: ارائه مدخلات درمانی در جهت کاهش مشکلات روانی مادران دارای کودک کم‏توان ذهنی از جمله افسردگی و نشخوار فکری حائز اهمیت است و منجر به برخورد مناسب تر مادران با این کودکان خواهد شد.

Keywords

• درمان مبتنی بر شفقت
• افسردگی
• نشخوار فکری
• کم‏توان ذهنی خفیف