تحلیل فراوانی رودبادهای مرتبط با رخداد طوفان‌های حوضه آبریز ارمند

Abstract

در این پژوهش به تحلیل فراوانی رودبادهای مرتبط با رخداد طوفان­های حوضه آبریز ارمند با بهره­گیری از رویکرد محیطی به گردشی پرداخته شده است. در این راستا، از پایگاه داده بارش روزانه ایستگاه­­های سینوپتیک چهارمحال و بختیاری استفاده شده است، طی سال­های 1352-1383 (طی 11315 روز) روی یاخته­هایی به ابعاد 14*14 کیلومتر، به روش کریجینگ میانیابی و ترسیم شد و فراگیرترین بارش‌های منطقه بر اساس شاخص پایه صدک 99 ام، برای تحلیل گزینش شد. فراوانی رودبادها و موقعیت آنها در محدوده وسیعی از صفر تا 120 درجه شرقی و صفر تا 80 درجه شمالی در 2 تراز 250 و 300 هکتوپاسکال طی 4 دیده‌بانی همدید در ساعت­های 00:00، 06:00، 12:00 و 18:00 گرینویچ بررسی گردید. نتایج نشان می­دهد که رودبادها از نظر زمانی در تراز 250 هکتوپاسکال در ساعت 06:00 فراوانی بالایی را نشان می­دهد؛ در تراز 300 هکتوپاسکال عمدتاً در ساعت 18:00 بر روی منطقه مطالعاتی نمودی آشکار دارند. درعین‌حال، میانگین سرعت رودبادها روی نقشه­ها در این ساعت­ها که از یک سو منطبق بر رخداد بیشینه فراوانی رودبادها و از دیگر سو مقارن با وقوع بیشینه سرعت رودبادها در پهنه مطالعاتی است؛ بیانگر قرارگیری ربع چهارم هسته رودباد (که باافزایش تاوایی مثبت و همچنین واگرایی سطوح فوقانی و همگرایی سطوح پایین جو همراه است) بر روی حوضه آبریز ارمند است. به‌طورکلی، کشیدگی رودباد در تراز 300 هکتوپاسکال در اغلب موارد در ساعت 18:00 نشان از ضخامت لایه ناپایدار دارد که می­تواند بارش‌های حدی و فراگیر را در حوضه آبریز ارمند ایجاد نماید.

Keywords

• تحلیل فراوانی
• ناپایداری
• رودباد
• بارشهای حدی
• همگرایی
• واگرایی
• حوضه آبریز ارمند