Cukurova Medical Journal (Jun 2019)

Tip 2 diabetes mellitusu olan Türk yetişkinlerde tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı ve öz-etkililik düzeyi

  • Alime SELÇUK TOSUN,
  • Handan ZİNCİR,
  • Elif ELİŞ

DOI
https://doi.org/10.17826/cumj.441296
Journal volume & issue
Vol. 44, no. 2
pp. 309 – 318

Abstract

Read online

Amaç: Bu çalışma Tip 2 diabetes mellitus’u olan bireylerin kan glikoz kontrolünde uyguladıkları tamamlayıcı ve alternatif tıp, öz-etkililik düzeyi ve TAT kullanımını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma bir üniversite hastanesinde toplamda 350 diabetes mellitus’u olan birey ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Verilerin toplanmasında bireylerin tanıtıcı ve hastalık özelliklerini içeren kişisel anket formu, Tip 2 Diyabetlilerde Öz-Etkililik (Yeterlik) Ölçeği ve tamamlayıcı ve alternatif tıp soru formu kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan tüm bireylerin yaş ortalaması 55.83±8.82 (min: 29-max:78 )’dir. Bireylerin mevcut durumda TAT kullanım oranları %38.3 olduğu tespit edilmiştir. TAT kullanan hastaların büyük çoğunluğunun bitkisel bir ürün kullandığı saptanmıştır. Mevcut çalışmada en yaygın kullanılan ilk üç bitkisel ürün tarçın (%44.0), limon (%22.0) ve çörek otudur (%17.0). Lojistik regresyon analizine göre de öz-etkililik toplam puanı, açlık kan şekeri, hekim kontrolüne 6 ay üzerinde gitmenin TAT kullanma durumu için önemli belirleyiciler olduğu saptanmıştır. Sonuç: Tamamlayıcı ve alternatif tedavilerden özellikle bitkisel ürünlerin yaygın olarak kullanıldığı belirlenmiştir. Hastaların çoğunluğunun rutin kontrollerinde TAT kullanımı ile ilgili sağlık çalışanlarını bilgilendirmedikleri saptanmıştır. Bu açılardan diyabet yönetiminde önemli rolleri olan ve hastayla daha fazla zaman geçiren ve doğrudan bakımlarında görev alan özellikle hemşirelerin TAT kullanım durumunu sorgulamaları, bireylerin de sağlık çalışanlarını TAT kullanımı konusunda bilgilendirmelerinin önemi konusunda vurgu yapmak gerekmektedir.

Keywords