سیاست علم و فناوری (Jun 2019)
چارچوبی برای تحلیل نظام‌مند اخلاق سیاست‌گذاری علم و فناوری
Abstract
اخلاق سیاست‌گذاری شاخه‌ای از اخلاق کاربردی است که با تمرکز بر فرآیند سیاست‌گذاری می‌کوشد تحلیلی از انواع چالش‌های اخلاقی درگیر در این فرآیند و شیوه‌های رفع و رجوع آن چالش‌ها به دست دهد. مسائل و موضوعات مورد بحث در پیشینه اخلاق سیاست‌گذاری به غایت متنوع و متکثرند و تاکنون چارچوبی برای انتظام‌بخشی به تکثر موجود در این حوزه پیشنهاد نشده است. مقاله حاضر ضمن مروری بر این موضوعات متکثر از طریق اتکاء بر منابع نظری حوزه سیاست‌گذاری عمومی به طرح مدلی نظام‌مند از فرآیند سیاست‌گذاری می‌پردازد و این مدل را برای انتظام‌بخشی به موضوعات و تم‌های اخلاقی مرتبط با سیاست‌گذاری (و با تمرکز بیشتر بر سیاست‌گذاری علم و فناوری) به کار می‌برد. چارچوب توسعه داده شده در مقاله، مسائل اخلاقی مرتبط با سیاست‌گذاری را در پنج دسته اصلی طبقه‌بندی می‌کند: مسائل اخلاقی پیش از تصمیم‌گیری، مسائل اخلاقی پس از تصمیم‌گیری، مسائل اخلاقی مرتبط با ساختارهای اقتصادی-اجتماعی-نهادی مؤثر بر سیاست‌گذاری، مسائل اخلاقی ناشی از عملکرد گروه‌های ذینفع و بالاخره مسائل اخلاقی مرتبط با ایده‌ها و چارچوب‌های هنجاری در ذهن سیاست‌گذاران.
