Dini Araştırmalar (Nov 2016)
Toplumdaki Kadın Algısına Katkısı Açısından Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Programına Yönelik Öneriler
Abstract
Geçmişten günümüze Müslüman toplumlara bakıldığında İslam dininin kadına verdiği önemin somut örneklerini görmek rahatlıkla mümkündür. Ancak bu önemin gösterilmediği tersi örnekler bulmak da mümkündür. Olumsuz örnekleri azaltmak hatta yok edebilmek için, kadına yönelik olumsuz tutum ve davranışlara neden olan etkenleri tespit etmek önemlidir. Sahip olduğumuz kültür, din anlayışı, geleneklerimiz vb. pek çok şey toplumdaki kadın algısının oluşmasına olumlu ya da olumsuz katkıda bulunabilir. Bu konuda toplumun kültürü, gelenekleri ve din anlayışı bir özeleştiri süzgecinden geçirilir ise nelerin olumsuz kadın algısına neden olabileceği tespit edilebilir. Örneğin toplumun sahip olduğu dinen doğru sanılan yanlışlarla şekillenmiş bir din anlayışı, olumsuz kadın algısının oluşmasının nedenlerinden biri olabilir. Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB), Türkiye’de Müslümanları din hakkında doğru bir şekilde bilgilendirmek ve varsa dini konulardaki yanlış bilgilerini düzeltmekle görevlidir. DİB’in en yaygın faaliyetlerinden biri, Kur’an Kursları’dır. Bu kurslara katılan kursiyerlerin neredeyse tamamını kadınlar oluşturmaktadır. Dolayısıyla DİB toplumdaki kadınlara ulaşmak konusunda önemli bir imkâna sahiptir. Bu sebepten bu çalışmada DİB’in Kur’an kurslarında uygulamakta olduğu İhtiyaç Odaklı Öğretim Programları esas alınmış; toplumdaki kadın algısına katkısı açısından bu programın amaçları ve içeriği incelenmiş ve programa yönelik tespit ve öneriler sunulmuştur. Programın genel amaçlarında, doğru bir kadın algısı oluşturmaya yönelik bir amaca yer verilmediği görülmüştür. Bu sebeple, programda, toplumdaki kadın algısına olumlu katkı sağlama amacına yönelik bazı özel amaçların gözetilmesi önerilmiştir. İçerik açısından programdaki itikat, ibadet, siyer, ahlak ana konuları altında yer alan her bir konu, Dinim İslam kitabı esas alınarak incelenmiştir. Kitabın konuları ele alış biçimi açısından kadın algısına doğrudan veya dolaylı olarak sağladığı katkı tespit edilmiş, bazı konularda eksik görülen hususların eklenmesi önerilmiştir. Bu öneriler arasında, programa İslam ve Kadın adlı bir ünitenin eklenmesi de vardır. Çünkü bu ünite aracılığıyla kursiyerlerin;1. İslam dinine göre kadının konumu, hak ve sorumlulukları hakkındaki bilgileri öğrenme ihtiyaçları karşılanabilir,2. Kadınlarla ilgili toplumda yaygın, dinen doğru olduğu sanılan yanlış bilgileri düzeltmelerine rehberlik edilebilir. Söz konusu ünitenin konu başlıkları yanında kursiyerlerin açık, kesin ve başarabilecekleri kazanımlar da önerilmiştir. Bu çalışmada yer verilen ünite önerisinin, bu alanda tartışılması, geliştirilmesi, içeriğinin genişliği göz önüne alınarak ayrı bir program olarak hazırlanmasına öncülük edebilmesi umulur.
Keywords
