بررسی جذب پتاسیم و کادمیوم در ارقام مختلف گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش کادمیوم

Abstract

آگاهی از اثرات مخرب کادمیوم بر مقدار پتاسیم در ارقام مختلف گندم، به‌عنوان محصولی راهبردی در تأمین امنیت غذایی کشور اهمیت دارد. هدف از این تحقیق، بررسی وضعیت تغذیه‌ای پتاسیم در ارقام مختلف گندم تحت تنش کادمیوم بود. برای این منظور آزمایشی فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. تیمار‌های آزمایش شامل سه سطح کادمیوم (صفر (شاهد، Cd0)، 40 (Cd40) و 80 (Cd80) میلی‌گرم کادمیوم بر کیلوگرم خاک) و 14 رقم گندم (بهار، نیک نژاد، مرودشت، پارسی، سیوند، شیراز، روشن، پیشتاز، آزادی، شهریار، پیشگام، امید، الوند و نوید) بود. بیشترین و کمترین مقدار جذب پتاسیم در بخش هوایی در تیمار Cd40 نسبت به تیمار Cd0 به ترتیب در ارقام الوند (2/08 درصد) و بهار (0/81 درصد) مشاهده شد. در تیمار Cd80 بیشترین و کمترین مقدار پتاسیم بخش هوایی نسبت به تیمار Cd0 به ترتیب در ارقام شهریار (1/1 درصد) و پیشتاز (0/54 درصد) مشاهده شد. در تیمار Cd40 بیشترین و کم‌ترین مقدار جذب کادمیوم به ترتیب توسط رقم نیک نژاد (هفت میلی‌گرم بر کیلوگرم) و رقم پارسی (دو میلی‌گرم بر کیلوگرم) صورت گرفته بود. از طرفی در تیمار Cd80 بیشترین و کم‌ترین مقدار کادمیوم به ترتیب در بخش هوایی ارقام پیشگام (20 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و نوید (شش میلی‌گرم بر کیلوگرم) مشاهده شد. درمجموع، دو رقم نیک نژاد و پیشگام بیشترین قابلیت برداشت کادمیوم را داشتند، همچنین کمترین قابلیت برداشت کادمیوم در دو رقم پارسی و نوید مشاهده شد. از طرف دیگر ارقام الوند و شهریار بیشترین و ارقام بهار و پیشتاز کمترین مقدار پتاسیم در بخش هوایی را داشتند.

Keywords

• Heavy elements
• Food security
• Nutritional status
• Land pollution