مطالعات کشورها (Nov 2023)
دولت عایق و تداوم منازعه در افغانستان
Abstract
دراین مقاله، با روش کیفی و با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانهای، فهم چرایی تداوم منازعه در افغانستان بررسی شده است. دولت افغانستان از بدو تأسیس تا اکنون همواره درگیر منازعه و بیثباتی بوده است. ریشههای تداوم منازعه و بیثباتی در افغانستان در سه سطح دستهبندی شده است.1. عوامل داخلی (شامل قومیت، زبان، مذهب و فقدان نهادهای سیاسی و اقتصادی)؛ 2. عوامل منطقهای (عضویت کامل هیچیک از مناطق همجوار را ندارد؛ اما همواره از مناطق پیرامونی متأثر است؛ بهعبارتدیگر، یکی از مهمترین عوامل تداوم منازعه در افغانستان، سرریز منازعات از مناطق پیرامون در افغانستان است)؛ 3. عوامل سطح نظام بینالملل (شامل رقابت قدرتهای بزرگ و همجواری افغانستان با چین و روسیه). پرسش پژوهش این است که مناطق پیرامونی افغانستان چگونه در تداوم منازعه در این کشور تأثیرگذار هستند؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که برای نخستینبار است که کشور افغانستان بهعنوان دولتی عایق مطرح میشود و از وضعیت حائل گذر کرده است. ازاینرو، افغانستان، بهمثابة دولت عایق، به مجموعههای امنیتی و منطقهای پیرامونی خود (جنوب و غرب آسیا، و آسیای مرکزی) متعلق نیست و بهدلیل ضعف همسرنوشتی بین افغانستان و این مناطق، به زمینبازیی تبدیل شده است که منازعات از مناطق پیرامون در این کشور سرریز میشود. در نتیجه، این کشور همواره درگیر تداوم منازعه است.
Keywords