بوم شناسی کشاورزی (May 2015)
تأثیر باکتری های ریزوبیوم بر غلظت K، Ca و Na گیاه گندم (Triticum aestivum L.) در خاک های شور
Abstract
شوری خاک یکی از مشکلات مهم در تولید فرآورده های کشاورزی است و سطح نسبتاً گسترده ای از زمین های کشاورزی در دنیا و ایران با مشکل شوری روبه رو هستند. یکی از اثرات شوری خاک، بروز اختلال در تغذیه گیاهان است و معمولاً مقادیر زیاد کلرید سدیم در محیط ریشه، سبب کاهش جذب، انتقال و تجمع یون هایی مانند پتاسیم و کلسیم در گیاه می شود. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تعدادی از جدایه های باکتری ریزوبیوم بر غلظت عناصر K، Ca، Na و نسبت K/Na گیاه گندم (Triticum aestivum L.) در خاک هایی با شوری مختلف، در شرایط گلخانه-ای در سال 89-1388 انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل با چهار سطح باکتری (سینوریزوبیوم ملیلوتی، بردی-ریزوبیوم ژاپونیـکوم و ریزوبیوم لگـومینوزاروم و شـاهد) و سه سطـح شوری خـاک (دو، شش و ده دسی زیمنس بر متر) در سه تکرار انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش شوری خاک، وزن خشک ریشه و شاخساره، غلظت عناصر K، Ca و همین طور نسبت K/Na کاهش معنی دار نسبت به شاهد داشت. باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی در شوری دو دسی زیمنس بر متر و باکتری ریزوبیوم لگومینوزاروم در شوری های شش و ده دسی زیمنس بر متر بیشترین وزن خشک شاخساره (به ترتیب 4/19 و 7/13 درصد افزایش نسبت به شاهد)، غلظت های K، Ca و کمترین غلظت Na در گیاه گندم را ایجاد کردند.
Keywords