تحلیل فضایی تاب‌آوری مناطق شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)

Abstract

گسترش جمعیت شهرنشینی به بیش از دو سوم جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ ازیک‌طرف و پیش­بینی رشد ریسک مخاطرات طبیعی در آینده از طرف دیگر، لزوم توجه مدیران، برنامه‌ریزان و سیاست­گذاران شهری را به مسئله تاب­آوری بیشتر جوامع در مواجهه با مخاطرات طبیعی به نمایش می­گذارد. ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر، تحلیل ­فضایی تاب‌آوری مناطق شهری در برابر زلزله در شهر کرمانشاه است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به لحاظ روش انجام توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شهروندان شهر کرمانشاه است که با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. جمع­آوری داده­ها با استفاده از پرسشنامه صورت گرفته است و از روش­های توصیف فراوانی ابعاد و گویه­ها و­ آزمون­های تی تک نمونه­ای، فریدمن و کروسکال والیس و روش CV جهت تحلیل داده­ها استفاده شده است.­ یافته­های نشان می­دهد؛ تاب­آوری شهر کرمانشاه در همه شاخص­ها (آگاهی، دانش، مهارت، نگرش و سرمایه اجتماعی­­) در حد متوسط است­، همچنین شاخص نگرش بیشترین اهمیت را در تاب­آوری ­داشته است و شاخص‌های؛ آگاهی، سرمایه اجتماعی، دانش و مهارت در رتبه­های بعدی قرار دارند. ­نتایج­ آزمون کروسکال والیس هم نشان می­دهد، تفاوت معنادار بین مناطق هشت­گانه در کلانشهر کرمانشاه از لحاظ کل شاخص­های تاب­آوری وجود دارد و اینکه وضعیت مناطق هشت­گانه در یک سطح نمی­باشند. در بین شاخص­ها بیشترین نابرابری مربوط به شاخص آگاهی و کمترین مربوط به شاخص سرمایه اجتماعی است. در کل تحلیل فضایی تاب­آوری ­در شهر کرمانشاه در حد متوسط و در بین مناطق تفاوت وجود دارد.

Keywords

• تحلیل فضایی
• تاب‌آوری اجتماعی
• زلزله
• مناطق شهری
• شهر کرمانشاه