مطالعات کشورها (Aug 2023)

در انتظار گودو:‌ مرثیه‌ای برای سکون فرهنگی ایرلند پسااستعماری

  • شهریار منصوری

DOI
https://doi.org/10.22059/jcountst.2023.357530.1027
Journal volume & issue
Vol. 1, no. 2
pp. 257 – 277

Abstract

Read online

نزد دانش‌پژوهان فرهنگ، ادبیات و سیاست ایرلند، نمایشنامة در انتظار گودو، اثر ساموئل بکت، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ استفاده از مفهوم انتظار به‌منزلة شاکلة اصلی نمایشنامه از یک‌سو یادآور تلاش ملی برای رهایی از استثمار فکری و بازخوانی هویت ملی پس از انقلاب و استقلال ایرلند در سال ۱۹۲۱م و رهایی از یوغ هشت‌صد سالة استعمار انگلیسی است؛ و از سویی دیگر، بیانگر استمرار جمود سیاسی، سکون فرهنگی، و بسط سیاست اربابی‌ـ‌رعیتی گسترده در امتداد سیاست‌های درونی دولت موقت و مستقل در سال‌های ۱۹۲۲م تا اوایل ۱۹۵۰م است. در این مقاله با رویکرد کشورشناسی فرهنگی ایرلند، با نگاهی منطبق بر دیدگاه انتقادی دورخوانی، منطق انتظار به‌عنوان ویژگی ساختاری استعمار در جهت استثمار ملل و نقش تعیین‌کنندة مفهوم غیرشفافیت در زدودن ساختار مذکور و در نهایت استقلال ملت ایرلند تحلیل شده است. غیرشفافیت، بر اساس خوانش مطرح در این مقاله، به‌سان حجابی فرهنگی میان ساختار وادادگی استعمار، و خطر شکل‌گیری بافت استعمار درونی ظاهر می‌شود. ثمرة ظاهری غیرشفافیت، انشقاق فرهنگی و انفکاک فردی است؛ حال آنکه، در این مقاله نشان داده شده است که این دو مقوله در واقع حرکت به‌سمت درک استقلال و اضمحلال ساختار استعمار است.

Keywords