Çocuk Yoksulluğuna Sosyolojik Bakış: Eleştirel Bir Literatür Değerlendirmesi

Abstract

Bu makalenin sorunsalı sosyolojinin çocuk yoksulluğuna nasıl ve nereden baktığını, diğer bir ifadeyle sorunu ortaya koyuş tarzını anlamaktır. Bunun için alanda hangi yaklaşımların benimsendiği ve hangi temalara yoğunlaşıldığı incelenerek çocuk yoksulluğuna sosyolojik bakışın temel unsurları ve genel karakteri ortaya çıkarılmakta ve literatürdeki eksiklikler, sınırlılıklar, önyargılar tartışılmaktır. Makalede eleştirel literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Yapısal yaklaşım ve fenomenolojik yaklaşım olmak üzere iki yaklaşım ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşımlardan hareketle bazı sonuçlara ulaşılmıştır: Aile yapısı, ırk/etnisite, mekan/muhit, toplumsal cinsiyet, sosyal harcama/destek uygulamaları gibi etmenlere odaklanan yapısal yaklaşımda çocuk-odaklı araştırma yaklaşımı eksiktir. Ön plana çıkan bir tema olan çocuk bakımında toplumsal cinsiyet boyutunun özellikle dikkate alınması gerekmektedir. Gerek metodolojik sınırlılık ve kısıt – çocuklara-özgü istatiksel veri üretiminin yetersiz olması – gerek sosyal politikanın çocuk yoksulluğunun ayrılmaz bir boyutu olması bakımından sosyal politika alanı ile kurulan ilişkinin niteliği literatür için önem taşımaktadır. Son olarak, Türkiye’deki literatürde istatiksel veri üretimindeki kısıt ve sınırlılıktan dolayı yapısal yaklaşımı benimseyen makro-yönelimli çalışmaların neredeyse yok denecek kadar az olduğu ortaya çıkmıştır.

Keywords

• sosyoloji
• çocuk yoksulluğu
• literatür
• yapısal yaklaşım
• fenomenolojik yaklaşım
• sociology
• child poverty
• literature
• structural approach
• phenomenological approach