O dwóch odmianach wzorców osobowych w prawie karnym

Abstract

Artykuł stanowi próbę określenia, czy stosowane w prawie karnym wzorce osobowe stanowią kategorię jednolitą. Autor dochodzi do wniosku, że figury te stosowane są na dwóch zasadniczych płaszczyznach: do ustalenia stanu faktycznego w zakresie stanu świadomości sprawcy czynu zabronionego oraz do określenia wymaganego od niego standardu postępowania w stosunku do dobra prawnego (co dotyczy również powinności przewidzenia określonych stanów rzeczy). Spostrzeżenie to pozwala na wyróżnienie dwóch zasadniczych odmian wzorców osobowych – wzorca rekonstrukcyjnego oraz wzorca optymalizacyjnego (normatywnego), które różnią się od siebie nie tylko przedmiotem odniesienia, ale i wewnętrzną konstrukcją.

Keywords

• umyślność
• nieumyślność
• wzorzec osobowy
• reguły postępowania z dobrem prawnym
• obiektywna przewidywalność