بررسی آزمایشگاهی مکانیسم جابه‌جایی میکروسکوپی سیلاب‌زنی مواد فعال سطحی در شرایط شوری و دمای بالا

Abstract

میزان حجم بالای نفت غیرقابل استحصال مخازن کربناته به روش‌های اولیه هدفی مهم برای به‌کارگیری روش‌های ازدیاد برداشت شیمیایی نفت است. اما شرایط خاص این‌گونه مخازن نظیر دمای بالا، تجانس ناپذیری نمک‌های موجود در آب سازند و آب دریا و همچنین، ترشوندگی نفت‌دوست این مخازن از جمله عواملی هستند که تولید مطلوب از آنها را با چالش جدی مواجه می‌کنند. لذا در این پژوهش به بررسی پایداری، روند کاهش کشش سطحی و تغییر ترشوندگی لایه نفتی در اثر سیلاب‌زنی با استفاده از دو نوع ماده فعال سطحی آنیونی DSS و SDBS و دو نوع ماده فعال سطحی کاتیونی CTAB و CPC پرداخته شده است. ضریب بازیافت حاصل در اثر استفاده از این مواد به‌ترتیب 63، 48، 44 و 35% مشاهده گردید که بیشترین ضریب بازیافت در اثر اعمال ماده فعال سطحی DSS به‌دست آمد. همچنین، به ‌منظور بررسی تغییر ترشوندگی در اثر حضور ماده فعال سطحی در محیط متخلخل، نمونه سنگ مخزن به‌مدت دو هفته نفت‌دوست گردید و با اندازه‌گیری زاویه تماس °160 شرایط نفت‌دوستی به اثبات رسید. روند تغییر ترشوندگی در اثر زمان‌دهی با استفاده از دو نوع ماده فعال سطحی آنیونی DSS و SDB و دو نوع ماده فعال سطحی کاتیونی CTAB و CPC بررسی شد. زوایای تماس به‌دست ‌آمده به‌ترتیب °100، °90، °60 و °7/48 بوده است. بیشترین تغییر ترشوندگی در اثر استفاده از CPC مشاهده گردید. این ماده توانسته است زاویه تماس را از °160 به °7/48 تغییر دهد.

Keywords

• سیلاب‌زنی میکرومدل
• ماده فعال سطحی
• رئولوژی
• تغییر ترشوندگی
• زاویه تماس