Archiwum Kryminologii (Jan 2008)
Europejski Komitet Zapobiegania Torturom (kilka uwag na dwudziestolecie działalności)
Abstract
Celem artykułu jest spojrzenie z perspektywy dwudziestu lat na działalność i aktywność Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (Komitet) w Polsce. Tekst przybliża odbiorcy zadania Komitetu oraz zasady kierujące jego działaniami takie jak poufność i kooperacja. Wśród najważniejszych zadań autor wymienia z kolei; przedkładanie Komitetowi Rady Europy corocznych sprawozdań z wizytacji w zakładach karnych, szkolenia funkcjonariuszy, sprawdzanie działania opieki zdrowotnej w zakładach karnych, czy przymusowe umieszczanie w zakładach psychiatrycznych. W artykule przywołane zostają współczesne polskie badania nad realizacją zaleceń Komitetu polegające na dokładnym opisie wszystkich zakładów karnych i aresztów śledczych jak również badania porównawcze, dotyczące wizytacji w wybranych krajach. W dalszej części opracowania omówione zostają warunki wizytacji jak również ich częstotliwość i czas trwania oraz warunki publikacji sprawozdań. Autor artykułu podkreśla, że z perspektywy lat wyniki wizytacji Komitetu nie stały się przedmiotem do dyskusji na polskim gruncie. Mimo podkreślanych przez jego członków nadużyć w Polsce takich jak przeludnienie więzień, czy agresja ze strony funkcjonariuszy zmiany nie zostały wdrożone. Z. Hołda w swoim tekście przygląda się także publicznym oświadczeniom Komitetu, które wydawane są jeśli dane państwo odmawia współpracy czy też nie stosuje się do zaleceń. W podsumowaniu artykułu autor zwraca uwagę na zasługi działalności Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom w swojej dwudziestoletniej działalności, wśród których za najważniejsze uznać należy próby poprawy sytuacji osób pozbawionych wolności w krajach europejskich. Z. Hołda podkreśla także trudności jakie napotyka Komitet w skutecznej działalności oraz konieczność długotrwałego oczekiwania na widzialne efekty jego pracy.
Keywords