زیست‌شناسی کاربردی (Jan 2022)

افزایش شاخص های رشد، رنگیزه و برخی متابولیت های اولیه در گیاهچه‌‌های شاهی (Lepidium sativum L.) تحت شرایط تنش شوری با کاربرد بتاکاروتن و گالیک اسید

  • مرضیه بابایی,
  • لیلا شبانی,
  • شهلا هاشمی شهرکی

DOI
https://doi.org/10.22051/jab.2021.35235.1410
Journal volume & issue
Vol. 34, no. 4
pp. 6 – 23

Abstract

Read online

پیش تیمار گیاهان با مواد شیمیایی مختلف اغلب برای کاهش تأثیر تنش شوری بر گیاهان استفاده می‌شود. در مطالعه حاضر، ما از اسپری محلول پاشی دو آنتی اکسیدان بتاکاروتن و گالیک اسید قبل از تنش، برای مطالعه اثر متقابل آنتی اکسیدان‌ها و تنش شوری در گیاهچه‌های شاهی (Lepidium sativum L.) استفاده کردیم. نتایج ما نشان داد که شاخص‌‌های رشد، میزان محتوای نسبی آب (RWC)، میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل a/b به طور منفی تحت تأثیر 25 میلی‌مولار NaCl قرار گرفت. نتایج به دست آمده در این مطالعه اثرات مفید پیش تیمارهای دو آنتی اکسیدان را در گیاهچه‌های شاهی تحت شرایط بدون تنش با توجه به افزایش وزن خشک ریشه، محتوای نسبی آب، رنگدانه‌های فتوسنتزی و محتوای کربوهیدرات نشان داد. همچنین نتایج این تحقیق پیشنهاد می‌کند که محلول پاشی با بتاکاروتن و گالیک اسید احتمالاً به دلیل تجمع بیشتر بیوماس گیاه، رنگدانه‌های فتوسنتزی، میزان RWC و کربوهیدرات و همچنین کاهش معنی‌‌دار محتوای H2O2 و مالون‌دی‌آلدئید (MDA) می‌تواند تنش ناشی از NaCl را در گیاهچه‌های شاهی به میزان قابل توجهی کاهش دهد. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که تجمع متابولیت‌های اسمزی و تقویت سیستم آنتی اکسیدان گیاهچه‌های شاهی در طی پیش تیمار با بتاکاروتن و گالیک اسید می‌تواند اثرات مضر رادیکال آزاد اکسیژن (ROS) ناشی از تنش NaCl را از طریق جلوگیری از پراکسیداسیون لیپیدها و پاکروبی H2O2 سمی کاهش دهد. بنابراین، استفاده از ترکیبات آنتی اکسیدان به صورت پیش تیمار تحت تنش شوری ممکن است برای افزایش بیوماس و تنظیم اسمزی در گیاه شاهی مفید باشد.

Keywords