Giuseppe Arcimboldi – prekursor twórczości filmowej Jana Švankmajera

Abstract

Twórczość czeskiego surrealisty, autora animacji przedmiotowych Jana Švankmajera od początku jego filmowej aktywności powiązana jest z działalnością malarską i kolekcjonerską Giuseppe Arcimboldiego – jednej z najciekawszych indywidualności XVI-wiecznego dworu habsburskiego, w tym zwłaszcza dworu cesarza Rudolfa II na praskich Hradczanach. Autora artykułu interesuje w szczególności konceptualny wymiar twórczości malarskiej manierystycznego prekursora, z jego koncepcją podmiotowo-przedmiotowej (i zarazem mikro-makrokosmicznej) harmonii, spełniającej się w idei uniwersalnego dialogu. W oczach surrealisty reinterpretującego dokonania poprzednika takie rozumienie dialogu wypiera współcześnie agresywny konflikt, którego rezultatem jest degradacja człowieczeństwa, a zarazem destrukcja rudymentarnego wymiaru relacji człowieka z otaczającym go światem.

Keywords

• manieryzm
• surrealizm
• podmiot
• przedmiot
• gabinet sztuki i osobliwości
• dialog
• harmonia
• agresja
• destrukcja
• giuseppe arcimboldi
• jan švankmajer