زبان پژوهی (Nov 2023)
استعارههای مفهومی کرونا در زبان کردی سورانی
Abstract
این پژوهش با تکیه بر دیدگاه چندسطحیِ استعاره، به بررسی استعارههای مفهومی کرونا از دیدگاهی شناختی پرداختهاست. به این منظور، با استفاده از روشی پیکرهبنیاد، ۹۳۲ عنوان خبری بهدستآمده از عنوانهای شبکه خبری کردپرس مابین سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ بررسی شدند. گفتنی است همة عنوانهای خبری مورد بررسی دربرگیرندة واژة کرونا بودند. سپس، با بهرهگیری از دیدگاههای کوچش در پیوند با استعاره مفهومی، حوزههای مبدأ هر یک از عنوانهای خبری مشخص شد. در گام بعدی، با استفاده از دیدگاه چندینسطحی کوچش، نگاشتهای بین دو حوزه مبدأ و مقصد در چهار سطح طرحواره تصویری، ماتریس حوزه، قاب حوزه و فضای ذهنی برای استعارههای کردی مشخص شد. این چهار سطح طرحواره تصویری، حوزه، قاب و فضای ذهنی با یکدیگر سلسلهمراتبی از جزئیات درون خود را بهصورت طرحواره در ذهن افراد تشکیل میدهند. سلسلهمراتب به این صورت است که در بالاترین سطح طرحواره تصویری و در پایینترین سطح فضای ذهنی قرار دارد. سطحهای حوزه و قاب نیز به ترتیب از بالا به پایین، بین دو حوزه طرحواره و فضای ذهنی قرار دارند. ویژگیهایی که بهصورت مشترک بین دو حوزه مبدأ و مقصد وجود دارد، سبب نگاشت بین مفاهیم انتزاعی و عینی میشود. در نهایت، حوزههایی همچون بلا، عامل مرگ، حرکت، جنگ، رکوردزدن بهعنوان مهمترین حوزههای بهکاررفته در استعارههای مفهومی مرتبط با بیماری کرونا در زبان کردی سورانی شناخته شدند. همچنین، با در نظر گرفتن تأثیر کلام بر نحوه نگرش افراد جامعه، به تحلیل نوع کاربردهای استعارههای بیانشده در عناوین خبری پرداختتیم.
Keywords