Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny (Sep 2020)

Pandemia COVID-19: wielopłaszczyznowość problemu dostępu do szczepionek i innych produktów leczniczych na tle filozofii prawa własności intelektualnej

  • Maciej Barczewski,
  • Sebastian Sykuna

DOI
https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.3.1
Journal volume & issue
Vol. 82, no. 3

Abstract

Read online

Wyizolowanie i scharakteryzowanie pełnej sekwencji genetycznej koronawirusa zespołu ostrej niewydolności oddechowej przyczyniło się do zainicjowania ogólnoświatowej debaty na temat zakresu i warunków dostępu do szczepionek i innych produktów leczniczych służących walce z pandemią COVID-19. W naszej ocenie problem dostępności przyszłej szczepionki przeciwko chorobie koronawirusowej i związana z nim dalsza dyskusja stanowią egzemplifikację teorii trudnych przypadków. Z jej perspektywy zasadniczym przyczynkiem do wspomnianej debaty pozostaje zachowanie swoistej homeostazy między prawem do ochrony interesów wynikających z działalności intelektualnej a prawem do ochrony zdrowia. Poszukując instrumentów mogących przysłużyć się zapobieganiu nadużyciom praw własności intelektualnej, nie sposób bowiem nie odwołać się do treści instrumentów kształtujących międzynarodowy system ochrony praw człowieka. Rozprzestrzenienie się pandemii COVID-19 oraz związana z tym potrzeba zapewnienia odpowiednich produktów leczniczych milionom zakażonych sprawiły, że uzasadniona wydaje się teza o potrzebie uznania prawa dostępu do produktów leczniczych za jedną z podstawowych kategorii praw człowieka. Chociaż obowiązek realizacji wspomnianego prawa spoczywa zasadniczo na państwach, mają one obowiązek podjęcia w tym celu współpracy międzynarodowej. Odpowiedzialność w zakresie zapewnienia dostępu do produktów leczniczych spoczywa jednak nie tylko na rządach poszczególnych państw, lecz także na korporacjach transnarodowych jako członkach społeczności międzynarodowej.

Keywords