بررسی اثر رژیم های مختلف آبیاری و کودهای زیستی بر خصوصیات مورفولوژیک، اسانس و محتوی فنل و فلاونوئید در رازیانه (.Foeniculum vulgare Mill)

Abstract

با هدف بررسی اثر رژیم های مختلف آبیاری و کودهای زیستی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه رازیانه آزمایشی در سال 1399 در مزرعه کشاورزی در شهرستان مهاباد اجرا شد، در این آزمایش چهار رژیم آبیارى (آبیاری بعد از 60 ،90 ،120 و 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسA) در کرت‌هاى اصلی و تلقیح بذر با کودهای زیستی (شامل شاهد، تلقیح با مایکوریزا، ازتو باکتر و فسفاته بارور2) در کرتهاى فرعی قرار گرفتند. صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر و چترک در بوته، تعداد دانه در چترک، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد اسانس، محتوی فنل و فلانوئید اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد بالاترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه به رژیم آبیاری بعد از 90 میلی‌متر تبخیر و تلقیح بذر با مایکوریزا اختصاص یافت، همچنین بالاترین درصد اسانس و محتوی فنل کل در رژیم آبیاری بعد از 120 میلی‌متر تبخیر و تلقیح بذر با مایکوریزا مشاهده شد. نتایج مقایسه میانگین همچنین نشان داد هر چند با افزایش شدت تنش کم آبی از عملکرد دانه کاسته شد اما در کلیه رژیم های آبیاری استفاده از کودهای زیستی به صورت معنی‌داری بر عملکرد دانه در مقایسه با تیمار شاهد افزودند. همچنین استفاده از کودهای زیستی در رژیم‌های آبیاری بعد از 120 و 150 میلی متر تبخیر توانست عملکرد دانه بالاتر از تیمار شاهد در رژیم‌های آبیاری بعد از 60 و 90 میلی‌متر تبخیر نشان دهد. در این مطالعه تنش کم آبی بر درصد اسانس در گیاه رازیانه افزود همچنین استفاده از میکوریزا در رژیم آبیاری بعد از 60 و 90 و همچنین استفاده از میکوریزا و ازتوباکتر در رژیم‌های آبیاری بعد از 120 و 150 میلی متر تبخیر به صورت معنی‌داری بر درصد اسانس در مقایسه با تیمار شاهد کود زیستی افزود.

Keywords

• ازتوباکتر
• فنول
• کم‌آبی
• میکوریزا