ارزیابی تاثیر پوشش درختی حاشیه و شیب‌طولی جاده‌جنگلی بر میزان نفوذ صوت موتورکامیون بنز (2624) در جنگل خیرود نوشهر

Abstract

سابقه و هدف: جاده‌ها و دیگر ساختارهای خطی از مهمترین نمونه‌های فعالیت‌های بشری به شمار می‌روند و تشخیص داده می‌شود که مهمترین اثرات محیطی را بر زیستگاه‌های طبیعی و اکوسیستم‌های جهان داشته باشند. از بارزترین این اثرات نامطلوب آلودگی‌های زیست محیطی است که در سه دهه اخیربیش از گذشته مورد توجه واقع شده است. هدف از این مطالعه بررسیمیزان صوت حاصل موتور خودروسنگین با حجم موتوربالا در دوطبقه شیب طولی متفاوت جاده جنگلی و شناخت نوع رابطه کاهشی میزان شدت صوت با افزایش فاصله از جاده می باشد.مواد و روش‌ها:به منظور اندازه‌گیری میزان شدت صوت تعداد هشت ایستگاه در طول 20 کیلومتر جاده جنگلی اصلی یکطرفه شن‌ریزی شده جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه تهران با طبقه‌های شیب طولی پایین(2-5درصد) و بالا(8-11درصد) و فواصل صفر(حاشیه جاده)، 25متر، 50متر، 75متر، 100 متر به سمت داخل توده و درقسمت پایین دست جاده و محورجاده(نزدیک‌ترین حالت به موتور خودرو) به عنوان نقاط صوت‌سنجی انتخاب شد. میانگین سطح صوت منتشر شده از خودرو کامیون بنز2624 اندازه‌گیری شد. این عمل توسط دستگاه صوت‌سنج دیجیتالSL-4023SDبا دقت 5/1 دسی‌بل و قدرت تفکیک 1/0 دسی‌بل انجام گرفت. فاکتورهای میانگین سطح صوت ماشین براییک وسیله نقلیه با حجم موتور ثابت، میزان شیب طولی در دو سطح، فاصله از جاده در پنج سطح اندازه گیری و در نرم افزارSPSSو جهت انجام تجزیه واریانس به وسیله رویه GLMتجزیه و تحلیلانجام گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد آمده درایستگاه‌های با شیب طولیطبقه پایین و ایستگاه‌های با شیب طولیطبقه بالابه ترتیب 7/58 درصد و 6/56 درصد کاهش شدت صوت نسبت به حاشیه جاده قابل مشاهده است. درتمامی ایستگاه‌ها بیشترین کاهش میزان شدت صوت در فواصل 0-25 متر از حاشیه جاده ثبت شده است. به طورکلی نوع رابطه کاهشی شدت صوت با افزایش فاصله درایستگاه‌های شیب طولیطبقه پایین وبالا از نوع لگاریتمیمی‌باشد.نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج می‌توان دریافت که شیب طولی جاده تاثیر زیادی در میزان شدت صوت منتشر شده از جاده ندارد در این تحقیق تمامی متغیرهاچه به صورت مستقل و چه به صوت متقابل بر میزان نفوذ صوت اثر معنی‌دار دارند. نتایج این پژوهش نشان داد که با فاصله گرفتن از منبع صوت شدت صوت کاهش می‌یابد. دقت در طراحی مشخصات فنی جاده از جمله شیب طولی ، تعمیر و نگهداری سطح روسازی جاده، حضور پوشش گیاهی در حاشیه جاده و جلوگیری از تخریب آن، حفظ و احیای تراکم درختان موجود در توده کنار جاده، کاشت تلفیقی گونه‌های پهن برگ و سوزنی برگ می‌تواند تا حدودی میزان شدت صوت منتشر شده از جاده را کاهش دهد.

Keywords

• جاده‌جنگلی
• شدت ‌صوت
• تراکم درختان
• فاصله ازمحورجاده
• جنگل‌های هیرکانی(نوشهر)