History Studies (Oct 2023)

CUMHURİYETİN İNŞASINDA ATATÜRK’ÜN TAM BAĞIMSIZLIK ANLAYIŞI

  • Zafer Doğan

DOI
https://doi.org/10.9737/historystudies.1333884
Journal volume & issue
Vol. 15, no. Cumhuriyetin 100. Yılı Özel Sayısı
pp. 315 – 336

Abstract

Read online

Bu çalışmada, cumhuriyet tarihimizde Atatürk’ün tam bağımsızlık anlayışını ele almaya; bunu yaparken hem Osmanlı İmparatorluğu döneminden miras kalan bağımlılık zincirlerinin neler olduğunu (millet sistemi, kapitülasyonlar vb…) hem de bunlardan nasıl kurtulduğumuzu anlatmaya çalışacağız. Cumhuriyet döneminde Atatürk’ün izlediği politikanın temel esası bağımsızlık ve diğer devletlerle eşitlik temelinde bir ilişki yürütülmesi üzerine kurulmuştu. Yüzyılların alışkanlıklarıyla Doğu Sorunu’ndaki geleneksel politikalarını sürdürmek isteyen İtilaf devletleri karşısında Türkiye her türlü iktisadi, siyasi ve hukuki ayrıcalığa dayanan eski düzeni reddetmişti. Yeni kurulan devlet sadece ekonomi alanında değil eğitim ve kültür alanlarında da bağımsızlık iddiasına uygun somut politikalar geliştirmişti. Elbette bu tutum çöken imparatorluktan çıkarılan dersler ve tecrübelerle de çok yakından ilgiliydi. Bu bağlamda Cumhuriyetin tam bağımsızlık anlayışının ve kurucu değerlerinin nesnel değerlendirmesinin 100 yıllık cumhuriyet tarihini daha iyi anlamamıza hizmet edeceğine inanıyoruz.

Keywords