Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi (Dec 2023)
Postpartum Dönemde Uygulanan Farkındalık ve Merhamet Temelli Ebeveynlik Müdahaleleri: Derleme
Abstract
Amaç: Postpartum dönem, ebeveynler ile bebekleri arasında gelişen etkileşimlerin kalitesini etkileyebilecek müdahaleleri kapsarken, bebek gelişimini yavaşlatabilecek, ebeveyn ruh sağlığıyla birlikte ebeveyn bebek bağlanmasını olumsuz etkileyebilecek çeşitli psikolojik ve duygusal güçlükleri de içermektedir. Farkındalık ve şefkat temelli ebeveynlik müdahaleler, birbiriyle uyum içinde etkileşime destek olan ebeveynlik becerileri geliştirmelerine ve bu hassas dönemde bebeğin doğumuyla başlayan ebeveynlik rolüne daha iyi uyum sağlamalarına yardımcı olmakta ve ebeveynlerin sosyal, fiziksel ve ruhsal durumları üzerinde pozitif etkileri bulunmaktadır. Bu müdahaleler kapsamında postpartum dönemde dahil olmak üzere erken ebeveynlik sürecinde anne-baba-bebek ilişkilerini ebeveynlik becerilerini ve kalitesini olumlu yönde geliştirmek için faydalı görünen farklı terapötik teknikleri kullanılmaktadır. Yöntem: Derleme türündeki bu makalede Türkçe ve İngilizce “postpartum”, “farkındalık temelli ebeveynlik” ve “merhamet temelli ebeveynlik” anahtar kelimeleri kullanılarak Google Scholar, Pubmed, Science Direct ve Ulakbim veri tabanları taranmıştır. Mart 2013 - Mart 2023 tarihleri arasında ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlanmış çalışmalar değerlendirilmiştir. Bulgular: Literatür incelemesi sonucunda, farkındalık ve merhamet temelli ebeveynlik müdahaleleri; ebeveynlerin, ebeveynlik sürecinde düşüncelerini ve duygularını daha iyi aktarmalarına, aktarımların düzenlemelerine, yeni edindikleri ebeveynlik rol ve sorumluluklarını yerine getirmelerine imkân veren, bu rol sorumlulukları geliştirilebilen ve bebekle güvenli bağlanma kurulmasına katkı sağlayan koruyucu beceriler olarak tanımlanmaktadır. Sonuç: Farkındalık ve şefkat temelli ebeveynlik müdahaleleri, sağlıklı ve güvenli ebeveynlik becerilerini pozitif yönde etkilemekte postpartum dönemde ebeveyn-bebek bağlanmasının yanı sıra ebeveyn bebek ilişkilerinin kalitesini artırabilmektedir.
Keywords