Pamukkale University Journal of Engineering Sciences (Aug 2019)
Tamamen belirsiz kaynak kısıtlı proje çizelgeleme problemi için proje yöneticisinin riske karşı tutumunu dikkate alan aralık programlama tabanlı bir yaklaşım
Abstract
Son yıllarda, belirsizlik altında kaynak kısıtlı proje çizelgeleme problemlerinin modellenmesi ve çözümüne, giderek artan bir ilgi olduğu görülmektedir. Gerçek hayat uygulamalarının birçoğunda, proje yöneticileri, aktivite süreleri, kaynak kapasiteleri, aktivitelerin kaynak gereksinimleri ve en erken/en geç bitiş zamanlarının kesin ve net bir şekilde belirlenememesinden ötürü, birçok belirsizlik ile karşı karşıya kalmaktadır. Tüm bu parametrelerin belirsizlik içerdiği ortamlarda, aktivitelerin başlangıç veya bitiş zamanları olarak tanımlanan karar değişkenleri de kesin ve net bir şekilde belirlenememekte olup belirsizlik içerecektir. Bu araştırma motivasyonu ile bu çalışmada, aralık programlama tabanlı bir yaklaşım önerilerek, tamamen belirsiz ortamlarda problemin çözümü gerçekleştirilmiştir. Daha ayrıntılı olarak, probleme ait klasik kesikli zamanlı ikili tamsayılı programlama modeli, aralık sayılar ile ifade edilen parametre ve karar değişkenleri kullanılarak genişletilmiştir. Daha sonra, tamamen belirsiz kaynak kısıtlı proje çizelgeleme problemine ait matematiksel formülasyon, aralık programlama, aralık sıralama ve aralık aritmetik operasyonlar yardımıyla, belirlilik altındaki klasik eşdeğer forma dönüştürülmüştür. Önerilen yaklaşımda, aralık aritmetik operasyonlar, proje yöneticisinden elde edilen ek bilgiler yardımıyla gerçekleştirilmiştir. Bu sayede, proje yöneticilerinin riske karşı tutumları dikkate alınabilmekte ve riskten bağımsız, kabul edilebilir çözümler elde edilebilmektedir. Son olarak, önerilen yaklaşımın geçerliliğinin ve uygulanabilirliğinin test edilebilmesi için, bir petrol rafinerisindeki sıvılaştırılmış doğal gaz tankına ait inşaat projesine yer verilmiştir. Elde edilen sonuçlar göstermektedir ki, önerilen yaklaşım ile proje yöneticisinin riske karşı tutumu doğrultusunda, uygulanabilir ve bilgi etkin çözümler üretilebilmektedir.
