Ana Dili Eğitimi Dergisi (Jul 2023)
Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Akademik Yazılarının Dilsel Özellikleri
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı, eğitim fakültesi öğrencilerinin akademik yazılarındaki ölçülebilir dil özelliklerinin bir resmini elde etmeye çalışmaktır. Araştırmada; Türkçe, Sosyal Bilgiler, İngilizce ve Almanca öğretmenlik programlarında okuyan 162 öğrenciye ait 162 metin, 2.111 cümle ve 26.766 sözcükten oluşan bir derlemin incelemesi yapılmıştır. Kullanılan yöntem kesitsel tarama desenidir. Metinlerdeki dil özelliklerini görmek için çok boyutlu bir çerçeve kullanılmıştır. Üstsöylem, cümle türleri, bağlaçlar, düşünceyi geliştirme yolları, yazım, noktalama ve metnin paragraf yapısı inceleme boyutlarını oluşturmaktadır. Genel olarak metin niteliğini değerlendirmek için metin güçlüğü hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre metinlerin güçlük düzeyi %51,23 oranıyla “orta güçlük” ve %37,65 oranıyla “zor” düzeyinde ağırlık göstermektedir. Yabancı Diller Eğitimi Bölümü öğrencilerinin yazdığı metinler Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü öğrencilerine oranla “zor” ve “çok zor” düzeyinde daha fazladır. Üstsöylem belirleyicilerinin sözcükler içindeki oranı %4,55’tir. Bu oran içinde en yüksek payı %3,18 ile kendini anma üstsöylemi almaktadır. Metinlerde, %3,95 oranında etkileşimsel %0,61 oranında etkileşimli üstsöylem belirleyiciler kullanılmıştır. Bağlaçların sözcükler içindeki oranı %7,44’tür. Metinlerde, en çok sıralama bağlaçları, onu takiben açıklama, sebep, sonuç, üsteleme, zıtlık bildiren cümle bağlayıcıları kullanılmıştır. Metinlerde en sık kullanılan cümle türü %34,96 ile basit, %27,52 ile girişik birleşik cümledir. Metinlerde 8 farklı düşünceyi geliştirme yolu kullanılmıştır, en fazla kullanılanlar %51,06 ile örnekleme, %18,09 ile karşılaştırma ve %13,56 ile tanımlamadır. Metinlerdeki noktalama yanlışlarının oranı %0,63 iken yazım yanlışlarının oranı %0,81’dir. Noktalamadaki yanlışlar sırasıyla en çok nokta, virgül ve kesme işareti kullanımında bulunmaktadır. Yazım yanlışlarında en yüksek payı sırasıyla büyük harflerin kullanıldığı yerler ve sözcüklerin yazılışı almaktadır. Öğretmen adaylarının neredeyse yarısı başlık ve paragraflı metin yapısı hususuna dikkat etmemiştir. Sonuç olarak bu çalışma eğitim fakültesi öğrencilerinin akademik yazılarının niteliğinin belirlenmesinde fikir vermektedir. Her bir dil özelliğine ilişkin sonuçlar alanyazın doğrultusunda tartışılmıştır.
Keywords
