ترسیم نقشه تولیدات علمی در حوزه کاربرد بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی

Abstract

هدف: هدف پژوهش حاضر ترسیم نقشه علمی و تحلیل خوشه‌‌ای پژوهش‌‌های منتشر شده در حوزه پژوهش‌‌های کاربرد بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی با استفاده از مدارک نمایه شده در پایگاه وب آف ساینس است. روش: این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی بوده که با استفاده از روش علم‌‌سنجی انجام شده است. به طور کلی 431 سند در حوزه بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی استخراج شد و مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل‌‌های آماری علاوه بر نرم‌افزار اکسل، از نرم‌‌افزارهای علم سنجی مانند، وُس ویور و یو.سی.آی.نت استفاده شد. نتایج: یافته‌‌ها نشان داد کلیدواژه‌‌های بازاریابی با فراوانی ۲۴، بازاریابی کتابخانه‌‌ای با فراوانی ۱۸، کتابداری با فراوانی ۱۴ و رسانه‌‌های اجتماعی با فراوانی ۱۳ بیشترین هم‌‌رخدادی را میان متون مورد مطالعه داشته‌‌اند. از طرفی، تحلیل خوشه‌‌های کلیدواژه‌‌ها نشان داد که حوزه موضوعی بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی از هفت خوشه تشکیل شده است و خوشه شماره دو با کلیدواژه‌‌های بنگلادش، منابع اطلاعات، خدمات اطلاعاتی، بازاریابی، آمیخته بازاریابی، استراتژی بازاریابی، کتابخانه‌‌های عمومی، بازاریابی استراتژیک، دانشگاه، وب‌‌سایت‌‌ها و شبکه جهانی وب، مهم‌‌ترین خوشه است که در این میان کلیدواژه‌‌های بازاریابی و خدمات اطلاعاتی مهم‌‌ترین کلیدواژه‌‌های این خوشه محسوب می‌‌شوند. همچنین یافته‌‌ها نشان داد، خوشه سوم از ده کلیدواژه تشکیل شده و عمدتاً به بازاریابی در کتابخانه‌‌ها مربوط می‌‌شود و نشان می‌‌دهد ظهور بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و بکارگیری آن در بازاریابی از جمله مهم‌‌ترین مباحث مد نظر پژوهشگران این حوزه است. در خوشه چهارم ۸ کلیدواژه مشاهده می‌‌شود که عمدتاً به بازاریابی از طریق شبکه‌‌های اجتماعی می‌‌پردازد. نتیجه‌‌گیری‌‌: ترسیم و تحلیل نقشه موضوعی بازاریابی در کتابخانه‌‌ها نشان داد که پژوهشگران حوزه بازاریابی در کتابخانه‌‌ها، آنگونه که شایسته است به این حوزه، به ویژه موضوعاتی نظیر بازاریابی در کتابخانه‌‌های دانشگاهی، بازاریابی در کتابخانه‌‌های عمومی، بازاریابی دیجیتال و بازاریابی از طریق شبکه‌‌های اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر توجه نکرده‌‌اند‌‌. انتظار می‌‌رود که پژوهشگران از شکاف‌‌های موضوعی موجود در این حوزه مطلع شوند و پژوهش‌‌هایی در رابطه با موضوعات بیان شده انجام دهند.

Keywords

• بازاریابی
• کتابخانه‌‌
• مراکز اطلاع‌‌رسانی
• نقشه علمی
• تولید علم
• وب آف ساینس