مقایسۀ روایت‌شناسانۀ شعر «عقاب» از خانلری با نمونه‌های بازسراییِ آن در ادبیات کُردی

Abstract

دو شاعر کُرد، هه‌ژار و سواره، شعر داستانیِ «عقاب» از خانلری را به زبان کُردی بازسرایی کرده‌اند که با وجود حفظ محتوا و پیرنگ در این بازسرایی، تغییراتی نیز در روایت‌پردازی آنان رخ داده است. شاعران کُرد در روایت داستان عناصری را دستکاری کرده‌اند که گرچه در ساختار پیرنگ و هستۀ داستان دگرگونی ایجاد نکرده‌، امّا باعث شده است که شیوۀ روایت آنان برای خواننده متفاوت جلوه کند. «حذف تعدادی از بُن‌مایه‌های آزاد»، «تلخیص بُن‌مایه‌های وابسته»، «افزودن فضاسازی بیرونی به شروع داستان»، «تفاوت در شخصیت‌پردازی»، «بیان صریح پیام داستان از زبان شخصیت عقاب» و ... مهمترین تغییراتی است که در روایت‌های هه‌ژار و سواره نسبت به روایت خانلری رخ داده است. در این جُستار، از منظر روایت‌شناسی روایت‌های دو شاعر کُرد از داستان «عقاب و زاغ» با روایت خانلری بررسی می‌شود تا تفاوت‌ها و شباهت‌های موجود نمایان شود. دستاورد پژوهش بر این امر دلالت می‌کند که سواره در روایت‌پردازی از داستان بیشتر از هه‌ژار به روایت خانلری پایبند بوده است.

Keywords

• شعر عقاب
• خانلری
• هه‌ژار
• سواره
• روایت‌شناسی