سنجش و بررسی سطح توسعه بازار کار مناطق روستایی استان‌های کشور طی برنامه چهارم توسعه

Abstract

یکی از دلایلی که برای تبیین مهاجرت از مناطق روستایی به مناطق شهری و به‌خصوص در مراحل گذار اقتصادی در کشورهای درحال توسعه ارائه گردیده، دستیابی به شغل و شغل بهتر است. این موضوع بر اساس داده‌های اقتصاد ایران نیز مصداق دارد و با مدل‌های ارائه‌شده برای مهاجرت و به‌ویژه مدل هریس و تودارو، که دلیل عمده مهاجرت از روستا را دستیابی به شغل بهتر و درنتیجه درآمد انتظاری بالاتر در مناطق شهری می‌داند، تطابق دارد. بر این اساس، تفاوت سطح توسعه بازار کار در مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری و روند تغییرات آن می‌تواند شاخصی از روند و شدت مهاجرت بین این مناطق را به دست دهد و از این‌رو، شناخت و رتبه‌بندی مناطق روستایی از حیث توسعه بازار کار اهمیت می‌یابد. تعیین و بررسی سطح توسعه بازار کار مناطق روستایی به تفکیک استان‌های کشور، هدف اصلی مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد. برای تعیین سطح توسعه بازار کار مناطق روستایی، از چهار شاخص اساسی نرخ بیکاری، سهم جمعیت دارای اشتغال ناقص، سهم اشتغال در بخش خصوصی و سهم اشتغال در بخش صنعت استفاده گردیده و برای تلفیق آنها از روش‌های تحلیل چندمتغیرة تحلیل عاملی و برترین پیشنهاد از راه‌حل ایده‌آل (TOPSIS) در دوره زمانی برنامه چهارم توسعه استفاده شده است. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که سطح توسعه بازار کار مناطق روستایی استان‌ها در طول برنامه چهارم توسعه تغییر چندانی نیافته و این درحالی است که همان تغییرات اندک در میزان توسعه‌یافتگی مناطق نیز به روش تعیین آن بستگی داشته است.

Keywords

• توسعه بازار کار
• روش تاپسیس
• روش تحلیل عاملی
• شاخص‌های بازار کار
• مناطق روستایی