Journal of Agricultural Science and Sustainable Production (Feb 2016)
بررسی ویژگی‌های رشدی و اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.) با کاربرد مس و روی
Abstract
چکیده مس و روی از عناصر کم‌مصرف ضروری بوده و جزء فلزات سنگین طبقه‌بندی می‌شوند، بنابراین کمبود و بیش‌بود آنها در خاک، موجب بازدارندگی رشد گیاهان می‌شود. هدف از این تحقیق، بررسی اثر غلظت‌های متفاوت مس و روی بر برخی از صفات مورفولوژیک، میزان اسانس و هم‌چنین تعیین سرنوشت این عناصر در فرآیند اسانس‌گیری است. آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل شامل مصرف خاکی مس (صفر، پنج و 25 میلی‌گرم بر کیلوگرم به صورت سولفات مس) و روی (صفر، 10 و 50 میلی‌گرم برکیلوگرم خاک به صورت سولفات روی) و برهمکنش آنها در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه طراحی و اجرا شد. نتایج نشان داد که برهمکنش مس و روی بر وزن‌‌تر ریشه و کلروفیل (05/0≥p) وزن خشک ریشه، غلظت مس و روی اندام هوایی، تفاله و آب تقطیر (01/0≥p) تاثیر معنی‌داری داشت. با مصرف مس و روی در خاک غلظت آنها در اندام هوایی افزایش یافت. برهمکنش منفی بین مس و روی در سطوح بالاتر اتفاق افتاده، لذا کاربرد هم زمان آنها باید با احتیاط صورت گیرد. غلظت مس و روی در تفاله و آب تقطیر تفاوتی با غلظت این عناصر در گیاه نداشت. باقی ماندن مس و روی در تفاله و آب تقطیر، حاکی از عدم انتقال عناصر به داخل اسانس بوده و کشت این گیاه در خاک‌های آلوده به مس و روی جهت تولید اسانس امکان‌پذیر می‌باشد.
