Turkish History Education Journal (Oct 2020)

Tarih Eğitiminin Tarihinden Bir Kesit: 20. Yüzyılın Başlarında (1898-1904) Osmanlı Devlet Okullarında Tarih Dersinin Yeri

  • Ahmet Vurgun

DOI
https://doi.org/10.17497/tuhed.718819
Journal volume & issue
Vol. 9, no. 2
pp. 604 – 627

Abstract

Read online

19. yüzyılın ikinci yarısında tarih derslerinin okul müfredatlarına girmeye başlamasıyla birlikte tarih eğitiminin tarihi gelişim süreci başlamıştır. Böylece tarih, tüm topluma hitap eden bir alan haline gelmiştir. Akabinde ders kitaplarının da hazırlanmasıyla birlikte tarih öğretimi sistemli bir hale getirilmeye çalışılmıştır. Dönemin şartları ve yapısı, tüm eğitim sistemi gibi tarih eğitimini de etkilemiş, dersin içeriği ve ders kitapları buna göre oluşturulmuştur. Tarih eğitiminin tarihi konusunda araştırma yapılırken dönemin ders kitaplarının yanı sıra, hatıralar, mecmua ve gazeteler, arşiv vesikaları temel kaynakları oluşturmaktadır. Bunların yanı sıra eğitim tarihinin kaynakları olan Maarif Salnameleri, tarih eğitiminin tarihi çalışmaları için de önemli bir kaynak niteliğinde olup okul müfredatları içerisinde yer alan tarih dersi hakkında ayrıntılı bilgiler içermektedir. Bu çalışmada, II. Abdülhamid döneminde Maarif Nezareti tarafından hazırlanan Maarif Salnamelerinden hareketle, 20. yüzyılın başlarında (1898-1904) Osmanlı devlet okulları ve müfredatındaki tarih dersinin yerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda salnamelerdeki veriler esas alınarak tarih dersinin, ilköğretimden yükseköğretime kadar hangi okullarda ve ders programlarında yer aldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca derslerin içerikleri hakkında da bilgi verilmiştir.

Keywords