Ortaokul Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Küresel İklim Değişikliği Konusunun Yer Alma Durumu

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarında Küresel İklim Değişikliği (KİD) konusuna nasıl yer verildiğinin incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesine göre desenlenmiştir. Araştırmada 2020-2021 eğitim öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaokullarda kullanılan 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları incelenmiştir. Ortaokul sosyal bilgiler ders kitapları araştırmanın amacı doğrultusunda betimsel analiz yaklaşımı benimsenerek analiz edilmiştir. Araştırmada incelenen ders kitaplarının analizi sonucunda KİD ile ilişkili bilgilere yalnızca 5 ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında yer verildiği, 6. sınıf sosyal bilgiler ders kitabında KİD ile ilişkili olarak sunulan bilgilerin bulunmadığı belirlenmiştir. 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabında yalnızca KİD’in temel nedeni olan küresel ısınmaya ilişkin yüzeysel bilgilerin verildiği görülmüştür. 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitabındaki KİD ile ilgili bilgiler incelendiğinde, özellikle KİD’in oluşumu, nedenleri ve olası etkilerine ilişkin oldukça sınırlı bilgilere yer verildiği belirlenmiştir. Diğer yandan KİD’in yakın gelecekte olası ekonomik, sosyal ve psikolojik etkilerine ilişkin yüzeysel açıklanmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunların yanında KİD’in gelecekteki olası etkilerini en az indirgemek için alınması gereken önlemlere ilişkin de oldukça sınırlı bilgilere yer verildiği görülmüştür. Araştırmanın sonuçları göz önünde bulundurularak, sosyal bilgiler ders kitaplarına ve sosyal bilgiler dersi öğretim programına yönelik birtakım öneriler sunulmuştur.

Keywords

• küresel iklim değişikliği
• sosyal bilgiler
• sosyal bilgiler ders kitapları
• global climate change
• social studies
• social studies textbooks