Erciyes İletişim Dergisi (Jan 2019)

Bir Eğitim Aracı Olarak Çocuk Dergileri: ‘‘Mavi Kırlangıç’’ Çocuk Dergisi

  • Başak Gezmen

DOI
https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.466195
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 1
pp. 59 – 80

Abstract

Read online

Medya, bireylere enformasyon akışı sağlamanın yanında kamuoyu oluşturma, kültür aktarımı, sosyalleştirme, siyasallaştırma v.b işlevlere de sahiptir. Medya, özellikle çocuk kitle dikkate alındığında bir eğitim aracı olarak da görülebilmektedir. Çocuk gazete ve dergileri çocukların kimlik gelişimine ve toplumsallaşmasına destek vermektedir. Bu yayınlar çocuklarda okuma ve öğrenme isteğini arttırmakta, düşünmeye yönelterek ruhsal ve zihinsel zekayı geliştirmekte, boş zamanların faydalı bir şekilde geçirilmesine katkı sağlamaktadır. Okurlar dinlenerek, eğlenerek henüz keşfedemedikleri yeteneklerini ortaya çıkarabilmektedir. Bu bağlamda çocuk dergi yayıncılığının önemi büyüktür. Günümüz basının en büyük sorunlarından biri medya iletilerinin alınıp satılabilen malzemelere dönüşmesidir. Her biri, bir kültür endüstrisi ürünü olarak popüler kültür malzemeleri şeklinde pazarlanmaya başlanmaktadır. Bu bağlamda tüm içerikler bilgi verici eğitici kültür arttırıcı özelliklerinden uzaklaşmakta, promosyon ve reklam sektörüne destek vermeye başlamaktadır. Çocuk yayınları da bu değişim ve dönüşüm çerçevesinde farklılaşmaya başlamış, eğitici öğretici yayınlar yerine, yayınların yanında pazarlanan dönemin popüler kültür kahramanlarının ürünleri ile donatılmaya başlamıştır. Çalışmada bir sivil toplum örgütü olarak Yeşilay tarafından çıkarılan Mavi Kırlangıç Dergisi’nin belirlenen sayıları incelemeye alınıp betimsel yöntem kullanılarak, derginin promosyon kültürü ve reklamcılık anlayışı çerçevesinde değişip dönüşen çocuk dergiciliğine göre nerede konumlandığı tartışılıp değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular ve sonuç bölümlerinde derginin gerek türler, biçim, içerik gerekse kullanılan dil ve üslup, görsellerle promosyon ve reklam kültüründen uzak ağırlıklı olarak eğitici ve öğretici metinlere yer veren bir dergi olduğu görülmektedir.

Keywords