مدیریت آب و آبیاری (Dec 2023)

بررسی عملکرد و بهره‌وری مصرف آب خیار گلخانه‌ای در دو سیستم آبیاری قطره‌ای و فتیله‌ای مویینگی در بافت‌های مختلف خاک با استفاده از مدل AquaCrop

  • جلال جلیلی,
  • حمید زارع ابیانه

DOI
https://doi.org/10.22059/jwim.2023.358372.1068
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 4
pp. 909 – 928

Abstract

Read online

این پژوهش به‌منظور ارزیابی مدل AquaCrop در برآورد عملکرد محصول و زیست‌توده و بهره‌وری مصرف آب نسبت به محصول و زیست‌توده، گیاه خیار گلخانه‎ای با دو تیمار آبیاری قطره‌ای (TI) و فتیله‌ای مویینگی (CWI) و سه نوع خاک با بافت‌های مختلف؛ لوم‌رسی با نشان (S1)، لوم‌رسی‌شنی (S2) و لوم‌شنی (S3) در سه تکرار و دو دوره کشت در بهار 97 دوره (1) و پاییز 97 دوره (2) انجام شد. تحلیل داده‌ها براساس تجزیه واریانس مرکب و مقایسه میانگین‌ها براساس آزمون چنددامنه‌ای دانکن انجام گرفت. برای ارزیابی نتایج از داده‌های دوره اول برای واسنجی و آنالیز حساسیت و از داده‌های دوره دوم جهت اعتبارسنجی مدل استفاده شد. برای اعتبارسنجی مدل از ریشه میانگین مربعات خطای نرمال‌شده (nRMSE) و ضریب تعیین (R2) استفاده شد. براساس نتایج به‌دست‌آمده حداکثر میزان عملکرد محصول و بهره‌وری مصرف آب نسبت به محصول در سیستم‌ آبیاری قطره‌ای به‌ترتیب با میزان 64/79 تن در هکتار و 53/46 کیلوگرم بر مترمکعب در تیمار T2S1 و در سیستم آبیاری فتیله‌ای با میزان 05/62 تن در هکتار و 77/44 کیلوگرم بر متر مکعب در تیمار W2S3 مشاهده شد. بیش‌ترین دقت شبیه‌سازی در تیمار W2S3 مشاهده شد، به‌طوری‌که میزان شاخص nRMSE در صفات عملکرد محصول، عملکرد زیست‌توده و بهره‌وری مصرف آب نسبت به محصول و نسبت به زیست‌توده به‌ترتیب با میزان 80/2، 70/1، 10/1 و 70/1 درصد محاسبه شد. به‌‌دلیل بهینه‌بودن شرایط شبیه‌سازی مدل، مقادیر اکثر پارامترهای برآوردشده نسبت به داده‌های مشاهداتی بالاتر بود، اما روند افزایشی و کاهشی شبیه‌سازی مدل در برآورد مقادیر عملکرد محصول کاملاً مطابق با داده‌های مشاهداتی بود.

Keywords