سن یائسگی و عوامل مرتبط با آن در زنان 65-35 ساله شهر مشهد در سال 1390-1389

Abstract

مقدمه: دو نقطه عطف در زندگی زنان وجود دارد که هر دوی آن، مربوط به قاعدگی است؛ یکی مربوط به شروع قاعدگی است که در حدود 12 سالگی رخ می دهد و دیگری مربوط به قطع قاعدگی می باشد که در حدود 50 سالگی اتفاق می افتد. از آنجایی که سن یائسگی با خطر شروع چندین بیماری مزمن نظیر بیماری های قلبی- عروقی، سرطان های سینه و رحم و پوکی استخوان همراه است، شناسایی عوامل مرتبط با سن یائسگی بسیار مهم است. روش‌کار: این مطالعه مقطعی دو ساله روی 2498 زن 35 تا 65 ساله شهر مشهد در سال های 1389 و 1390 به روش نمونه گیری طبقه ای - خوشه ای انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای بود که به روش مصاحبه تکمیل شد. اعتبار آن به روش اعتبار محتوا و پایایی آن به روش آزمون مجدد تأیید شد. علاوه بر متغیر سن یائسگی، ویژگی های فردی، متغیرهای مربوط به بارداری و وضعیت اقتصادی- اجتماعی به وسیله پرسشنامه جمع آوری شد. در تعیین سن یائسگی و عوامل مؤثر بر آن، از نرم افزارSAS (نسخه 2/9) و روش های کاپلان - مایر و رگرسیون کاکس استفاده شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: میانگین سن زنان 8/7 ±8/46 سال بود. روش کاپلان- مایر، میانه سن یائسگی را 52 سال با فاصله اطمینان 95% (5/52، 9/51) برآورد کرد. 2018 نفر (8/80%) از زنان خانه دار، 539 نفر (6/21%) دارای سابقه مصرف سیگار و 578 نفر (1/23%) دارای سابقه پرفشاری خون بودند. نتایج مربوط به تحلیل چند متغیره نشان داد که متغیرهای سابقه پرفشاری خون (001/0>p)، سطح تحصیلات (001/0=p) و وضعیت شغلی (044/0=p) با توجه به نسبت مخاطره شان ارتباط معنی داری با کاهش سن یائسگی داشتند، ولی تعداد فرزند (001/0>p) و وضعیت تأهل (002/0=p) ارتباط معنی داری با افزایش سن یائسگی داشت. نتیجه‌گیری: متغیرهای مرتبط با وضعیت اقتصادی- اجتماعی نظیر سابقه ابتلاء به فشار خون، میزان تحصیلات و وضعیت شغلی باعث کاهش سن یائسگی و تعداد فرزند و تأهل باعث افزایش سن یائسگی زنان می شود.

Keywords

• برآورد کاپلان- مایر
• مدل مخاطره متناسب کاکس
• یائسگی