Obraz szkolnych relacji komunikacyjnych nauczyciela z uczniami

Abstract

Nauczyciela czyni się odpowiedzialnym za przebieg sytuacji ko­munikacyjnych w klasie szkolnej, a przede wszystkim za porozumiewanie się z uczniami, które wymaga m.in. uznania równorzędności komunikujących się podmiotów, nieskrępowanego wyrażania myśli i poglądów, nastawień i uczuć. Niniejszy tekst jest próbą pokazania – głównie w świetle nauczycielskich nar­racji – że nauczyciele działający na rzecz realizacji odgórnie stawianych im wy­magań w zakresie przekazywanych uczniom treści i osiągania wysokich efektów nauczania oraz chcący utrzymać nierówną relację komunikowania się z uczniami i swoje nadrzędne w niej miejsce traktują ich w sposób przedmiotowy. Charak­teryzujący ich ponadto brak dążenia do wspólnego konsensusu i ustalania zna­czeń we współpracy z uczniami oraz ciągłe wcielanie się w rolę osoby nadającej komunikat (zwłaszcza w sytuacjach związanych z transmisją wiedzy metodami podającymi), wraz ze stawianiem młodego człowieka na pozycji jego odbiorcy i nieustannego słuchacza, wydają się upośledzać komunikację.

Keywords

• komunikacja nauczyciel–uczeń
• porozumienie
• relacje nauczyciel-uczeń
• hierarchia w szkole