Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi (Dec 2013)
GAZETE PİYASASI FİNANSMAN YAPISI
Abstract
Medya piyasasının homojen malların üretildiği tam rekabet piyasasını oluşturmadığı bilinmektedir. Medya piyasasında birbiri yerine ikame edilebilirliği olsa da farklı ihtiyaç ve isteklere yönelik mal ve hizmet sunmakta ve dolayısıyla kendi ürünlerini tercih eden bir izleyici ve okur kitlesine sahip olmaktadır. Bu durum piyasa aktörlerini süreklilik kazanmak adına ürünlerini yenileme, farklılaştırma yoluna gitmeye; reklam ve promosyon gibi faaliyetlere yöneltmektedir. Birbirlerinden editoryal karakterlerine dayanan farklılıkları tüketiciler üzerinde aşılmaz monopolististik bir güç oluşturmamaktadır. Bazı gazetelerin haber içerikleri, analizleri okuyucusu için değerli ve önemlidir ya da ideolojik açıdan belli eğilimler çerçevesinden yayınlanmakta olmaları nedeniyle okuyucu kitleleri tarafından takip edilmektedir (Doyle, 2008: 129). Türkiye’de monopolcü rekabet piyasası özellikleri taşıdığı belirtilen Radikal, Cumhuriyet ya da Zaman gazeteleri bu tip gazetelere örnek gösterilebilmektedir. Makalenin amacı gazete piyasasının ürün özelliklerinden hareketle piyasa yapısını incelemek, içerdiği farklı piyasa özelliklerine vurgu yapmak, gazetelerin finansman farklılıklarına değinmek ve buradan hareketle piyasanın işleyişini açıklamaktır. Geleneksel olarak yazılı basın medya piyasası içinde radyo ve televizyonun yanında en önemli mecralardan biridir. Elektronik medyanın gelişimi ile değişen gazete endüstrisi sürekliliğini her ticari sektörde olduğu gibi ürünlerinin tüketiminden sağlamaktadır. Ancak bu ürünler, üretimi ve tüketimi, özgünlüğü gereği farklılıklara neden olmaktadır. Medya endüstrisi, daha küçük çapta gazete endüstrisi ekonominin diğer sektörlerinden daha farklı bir yapıya ve işleyişe sahiptir.