Hadith (Jul 2020)

Fukahanın Amel Etmediği Bazı Sahîhayn Hadisleri ve Buhârî ile Müslim’in Bunlara Yaklaşım Farkı

  • Yusuf Acar

DOI
https://doi.org/10.5281/zenodo.3965830
Journal volume & issue
no. 4
pp. 10 – 50

Abstract

Read online

Hadis kaynaklarında rivayet ilimleri ölçülerine göre sahih kabul edilen bir hadisin fukaha nezdinde aynı karşılığı bulmadığı olgusunun Sahîhayn ölçeğinde geçerli olup olmadığı ve şayet varsa ma’mûlün bih olmayan bu tür rivayetlerin anlamlı bir sayıya ulaşıp ulaşmadığı bu makalede ele alınan ilk husustur. Kitâbu’t-tahâra muhtevasında yapılan tetkikte tespit edilen mezkûr niteliği haiz rivayetlere, eserlerini tasnif yöntemlerinden de istifade edilerek Buhârî ve Müslim’in yaklaşımları da mukayeseli bir şekilde ele alınmaktadır. Sahîhaynda mevcut olup da üç fıkıh mezhebinin ittifakla amel etmediği yedi rivayet ya da rivayet grubu tespit edilmiş ve bunların tamamına yakınının Sahîh-i Müslim’de yer aldığı, Buhârî’nin ise yalnızca üçüne yer verdiği görülmüştür. Bu yedi rivayet grubuna bakış açıları itibariyle, genel anlamda hadislere literal yaklaşan ehl-i hadîs diyebileceğimiz ekolün temsilcisi olarak Buhârî’nin değil de Müslim’in görülmesinin daha uygun olacağı kanaatı hâsıl olmuştur. Çalışma aynı zamanda bir görüş ya da hüküm belirtirken ashâb-ı hadis benzeri ifadelerle genelleme yapmanın hatalı oluşuna da örnekler sunmuş olmaktadır. Makale ölçeğinde ele alınan bu konunun müstakil olarak Sahîhanynın tamamını ihtiva edecek şekilde çalışılması daha sağlıklı sonuçlar verecektir.

Keywords