اطلاعات جغرافیایی (Feb 2013)
ژئواکولوژی آتشفشان بیدخوان، جنوب شرق بردسیر کرمان
Abstract
آتشفشان خاموش بیدخوان یک استراتوولکان است که در فاصله 40 کیلومتری جنوبشرق بردسیر کرمان، در محدودهای به طول جغرافیایی ´25 و˚56 تا´30 و˚56 و عرض جغرافیایی 35 و˚29 تا´40 و˚29 ، با وسعت حدود 400 کیلومترمربع واقع شده است. هدف از این مطالعه، ارزیابی ژئواکولوژیکی این آتشفشان می باشد. بدین منظور ضمن معرفی علم ژئواکولوژی، ابتدا زمین شناسی و توپوگرافی این آتشفشان توضیح داده شده، سپس تأثیر این آتشفشان بر آب و هوا، آبشناسی و پوشش گیاهی منطقه تعیین شده است. در نهایت تأثیر آن بر زندگی انسان توجیه شده است. براساس این مطالعه، در اثر وجود این آتشفشان (به عنوان یک عارضه) میزان ریزش های جوّی سالانه حدود 13 میلیون مترمکعب افزایش و درجه حرارت متوسط سالانه حدود 4 درجه سانتیگراد کاهش یافته است. به تبع آن اقلیم منطقه تغییر کرده بطوریکه ضریب خشکی دومارتون از 15 به 28 رسیده است. به تبعیت از تغییر آب و هوای منطقه که از نوع افزایش بارش و کاهش تبخیر بوده است، شرایط برای شکل گیری یک دره پرآب و رودخانه نیمه دائمی زهکش کننده کالدرای این آتشفشان فراهم شده است. همچنین پوشش گیاهی محدوده مرتفع تشکیل دهنده آتشفشان انبوه تر شده است. این شرایط موجب استقرار چندین روستا در دره فوق شده که به علت فقدان سطوح هموار برای زراعت و وجود آب و هوای سرد تقریباً تنها کاشت درختان گردو را امکان پذیر ساخته و در کنار آن مراتع مناسب جهت چرای احشام در سطح مخروط آتشفشان را به وجود آورده است. لذا وجود این آتشفشان به عنوان یک عارضه بر امکان استقرار انسان، محلهای قابل استقرار و سبک زندگی انسان تأثیر گذاشته است.
