سیاست علم و فناوری (Dec 2022)
دامنه و تنوع نوآوریها در راهبردهای پژوهشیِ محققان مؤسسات سیاست‌پژوهیِ ایران
Abstract
مطالعات سیاست‌پژوهی و تصمیم‌سازی می‌‌تواند سهم مهمی در توسعه سیاست‌های نظام ملی نوآوری با هدف افزایش کارایی واثربخشی این نظام خصوصا در کشورهای در حال توسعه داشته باشند. پرسش این است که سطح و دامنه راهبردهای نوآورانه اعمال پژوهشی و تحقیقات محققان در مؤسسات سیاست‌پژوهشی علمی، فناوری و آموزشی ایران چگونه است و چرا چنین نوآوری‌‌هایی میسر می‌شود و یا نمی‌شود. بر این اساس در پژوهش حاضر تحقیقی کیفی از نوع داده‌بنیاد با مشارکت محققان چند مؤسسه برای کشف تجربه‌های زیسته مشترک آنها انجام پذیرفت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که کانون اکتشاف «وضعیتی قطبی» است که محققان را بر سر دو راهی قرار می‌دهد. از یکسو ساختارها و نهادها وزمینه ها مانع می‌شوند و از سوی دیگر در نحو‌ه عاملیت خود محققان و ابتکارات پژوهشی آنها نیز نارسایی‌هایی وجود دارد که سطح ودامنۀ نوآوری را پایین می‌آورد اما متغیرهای مداخله کننده و تعدیل کننده ای نیز هستند که می توانند این بن‌بست‌ها را باز کرده وانواع راهبردهای نوآوری را میسر بسازند. این فرایند به صورت علّی توضیح داده شده و فهرستی از نوآوریها شناخته شده است. ساختارها عمل محققان را محدود می کنند ولی نمی توانند ابتکارات علمی خلاق آنها را بکلی از محاسبه ومعادله بیرون سازند. محققان حسب دامنه و تنوع راهبردهای نوآورانه پژوهشی خود در مؤسسات می توانند به اعمال انتقادی مهم و تغییرات نهادی وساختاری توفیق پیدا کنند.
Keywords
