تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ شده در مجله‌ی علمی پژوهشی «مدیریت اطلاعات سلامت»

Abstract

مقدمه: با بررسی تولیدات علمی در هر حوزه می‎توان در انجام سیاست‎های پژوهشی برنامه‌ریزی‎های راه‌بردی انجام داد، پیشرفت‎های حاصل را ارزیابی و کنترل نمود و کیفیت فعالیت‎های پژوهشی را ارتقاء داد. این مطالعه با هدف تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ شده در مجله‌ی « مدیریت اطلاعات سلامت» انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه‌ی توصیفی به تحلیل محتوایی و استنادی تعداد 175 مقاله‌ی چاپ شده در مجله‌ی علمی پژوهشی مدیریت اطلاعات سلامت طی سال‌های 1383 لغایت 1389 پرداخته است. در این پژوهش با استفاده از چک لیست و مراجعه به تک تک عناوین و محتویات و استنادات مقاله‌ها به جمع‎آوری اطلاعات و سپس ورود آن در نرم‌افزار Excel و تحلیل آن‌ها اقدام شد. روایی چک لیست با استفاده از نظر استادان متخصص تأیید گردید. در تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی نظیر دسته‌بندی داده‌ها بر حسب توزیع فراوانی و درصد فراوانی، میانگین و رسم نمودارها استفاده شد. یافته‌ها: از 531 نویسنده در 175 مقاله، بیشترین نویسندگان (58 درصد) مرد بوده‌اند. بیشترین افراد در مقطع دکتری تخصصی (263 نفر)، دارای رتبه‌ی دانشگاهی استادیار (116 نفر)، با وابستگی به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (156 مورد) بودند. بیشتر مقالات (127 مقاله) از نوع توصیفی، بیشترین ابزار مورد استفاده پرسش‌نامه (76 مورد) و بیشترین توصیف‌گرهای موضوعی به کار رفته، بیمارستان‌ها (30 مورد) بوده است. بیشترین نوع مقالات چاپ شده، تحقیقی (150 مورد) و بیشترین مطالعات (60 عنوان) حاصل طرح تحقیقاتی مصوب بوده است. بیشترین تعداد مقاله (51 عنوان) در سال 89 به چاپ رسیده، بیشترین گرایش موضوعی «مدیریت» (50 عنوان) بود. بیشترین استنادات به مقالات (43 درصد) و از نظر زبان به منابع لاتین (58 درصد) بوده است. 45/4 درصد استنادات مربوط به خوداستنادی نویسنده و 05/1 درصد مربوط به خوداستنادی مجله بوده است. نتیجه‌گیری: باید الگوی رفتاری نویسندگان به نگارش مقالات تحلیلی و استفاده از روش‌های بررسی متنوع و جدید در زمینه‌ی مدیریت اطلاعات در حوزه‌ی بهداشت و درمان سوق داده شود. سردبیر مجله، حد مشخصی را برای خوداستنادی در مقالات منتشر شده‌ی خود در نظر بگیرد. واژه‌های کلیدی: تحلیل محتوا، استناد، مقاله مجله، نشریات ادواری.