Anadolu’nun İlim ve Tasavvuf Hayatında Öne Çıkan Berzencî Ulemâsı

Abstract

Anadolu pek çok kültür ve medeniyetin harman olduğu bir coğrafyada yer almaktadır. Toplumsal hayatta dinin başat rol oynadığı Anadolu toprakları, İslamî müesseselerin yayılmaya başlamasıyla yeni bir döneme girmiştir. Abbasi ve Selçuklu sonrası Osmanlı döneminde giderek artan medreseler ve tekkeler, ilim ve tasavvufu toplumun en gözde unsurları haline getirmişlerdir. Bu süreçte ilmî ve tasavvufî birikimleriyle Anadolu’da kültürel hayata dinamizm katan pek çok ilmiye sınıfı mensubundan bahsedilmektedir. Aslen Iraklı olan Berzencî ulemasından da Anadolu’daki budinî-tasavvufî hareketliliğin içinde yer alanlar az değildir. Yavuz Sultan Selim’in takdirini kazanan Şeyh Mekkî Efendi, Sultan İkinci Mahmud’un hocası Harputlu Abdurrahman Efendi ve Kastamonu Kadısı Seyyid Ahmed Faiz, Anadolu’da yaşayan Berzencî ulemâsı içinde en çok öne çıkanlardır. Bu makalede Berzencî ulemasından adı geçen üç etkin şahsiyetten bahsedilecek ve Anadolu’nun ilim kültür hayatına katkıları ele alınacaktır.  

Keywords

• anadolu
• berzencî ulemâsı
• ilim
• tasavvuf
• şeyh mekkî efendi
• abdurrahman harputî
• ahmed faiz berzencî