مجله آب و خاک (Aug 2020)
کارایی نیتریلوتری استیک اسید در آبشویی و پالایش کادمیوم از خاک توسط گیاه ذرت
Abstract
با توجه به پیامدهای آلودگی فلزات سنگین در محیط زیست، آلودگیزدایی این فلزات از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق کارایی کلاتکننده نیتریلوتریاستیکاسید (NTA) بر آبشویی کادمیوم و جذب آن توسط گیاه ذرت در یک خاک آلوده در آزمایشی گلخانهای بررسی گردید. در این مطالعه از سه سطح کادمیوم (0، 25 و 50 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) و سه سطح کلات NTA (0، 15 و 30 میلیمول در لیتر در گلدان 8 کیلوگرمی) در خاکی با بافت لومی در کشت و عدم کشت گیاه ذرت و تحت شرایط سه دور آبیاری استفاده گردید. NTA طی سه مرحله بصورت محلول به گلدانها اضافه گردید. نتایج نشان داد که با افزایش سطح آلودگی کادمیوم و مقدار NTA مصرفی، میزان کادمیوم زهآب و همچنین جذب کادمیوم توسط گیاه ذرت افزایش یافت. سطوح مختلف کادمیوم و NTA در دور اول آبشویی اختلاف معنیداری در کادمیوم شسته شده نشان دادند و در دو دور بعدی تفاوت قابل ملاحظهای دیده نشد. میزان کادمیوم آبشویی شده از خاک گلدانهای بدون کشت گیاه در تیمار 50 میلیگرم بر کیلوگرم کادمیوم با کاربرد 15 و 30 میلیمول NTA نسبت به عدم کاربرد NTA به ترتیب 8 و 4/15 برابر افزایش داشت. درصورتی که در تیمارهای مشابه در حضور گیاه ذرت، میزان آبشویی کادمیوم در خاک به ترتیب 8/5 و 6 برابر نسبت به عدم کاربرد NTA افزایش نشان داد. کادمیوم جذب شده توسط گیاه ذرت در تیمارهای حاوی 50 میلیگرم بر کیلوگرم کادمیوم در کاربرد 30 میلیمول NTA حداکثر بوده و این مقدار 57 درصد بیش از عدم کاربرد NTA اندازهگیری شد. NTA با کاهش در pH خاک و انحلال کربنات کلسیم از خاک بر افزایش کادمیوم آبشویی شده و کادمیوم جذب شده توسط گیاه اثر معنیداری نشان داد. این نتایج بهخوبی اثر توأم NTA و گیاه ذرت در پالایش کادمیوم از خاک آلوده را نشان میدهد.
Keywords
