گیاه پالایی کادمیوم، روی، سرب و منگنز در برگ 9 گونه درختی اطراف کارخانه سیمان (گیاه‌‌‌‌پالایی فلزات سنگین در گونه های درختی)

Abstract

زمینهوهدف: صنایع سیمان از آلاینده ‌های صنعتی، به ‌خصوص آلودگی فلزات‌ سنگین محسوب می‌شوند. امروزه گیاه ‌‌پالایی یکی از بهترین روش‌ها برای حذف و یا کاهش آلودگی فلزات ‌سنگین می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی توان گیاه‌‌ پالایی کادمیوم، روی، سرب و منگنز بر روی گونه‌های عرعر، زبان‌ گنجشک، اقاقیا، نارون‌چتری، اکالیپتوس، بلوط، سرو ‌سیمین، کاج ‌تهران و سرو ‌شیراز در اطراف کارخانه ‌سیمان ‌ایلام انجام شد. مواد و روش‌ ها: برای اندازه‌گیری فلزات ترسیب شده در برگ گونه‌های مورد بررسی، 0/2 گرم از مادة خشک‌ گیاهی (برگ) توزین و به هر نمونه 4 میلی‌لیتر اسید نیتریک 65 درصد اضافه‌ شد و به مدت 24 ساعت در دمای اتاق قرار داده‌ شدند. سپس توسط دستگاه جذب اتمیک مدل novAA-P400 میزان فلزات مورد ‌نظر در نمونه‌ ها قرائت ‌شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS 20 و آزمون‌هایKolmogrov-Smirnov، Leven، وOne way Anova انجام شد. یافته‌ ها: نتایج نشان ‌داد که میزان کادمیوم در الکتروفیلتر کارخانه تقریباً نزدیک به میزان کادمیوم ترسیب‌ شده در برگ گونه ‌ها می‌باشد، اما میزان سرب، روی و منگنز در الکتروفیلتر کارخانه خیلی بیشتر از میزان ترسیب این سه ‌فلز در برگ گونه‌ها بود. بیشترین و کمترین مقدار ترسیب ‌سرب به ترتیب مربوط به اکالیپتوس و سرو ‌شیراز بود. علاوه‌ براین بیشترین مقدار ترسیب منگنز در عرعر و کمترین میزان مربوط به کاج ‌تهران بود. نتایج همچنین نشان‌ داد بیشترین مقدار ترسیب روی مربوط به بلوط‌ و کمترین مقدار مربوط به زبان‌گنجشک و بیشترین مقدار ترسیب کادمیوم مربوط به عرعر و کمترین مقدار مربوط به کاج ‌تهران بود. نتیجه‌ گیری: گونه‌ های پهن‌ برگ ترسیب بیشتری از فلزات ‌سنگین را دارند، لذا پیشنهاد می‌شود در برنامه‌های آتی توسعه‌ فضای‌ سبز، کاشت گونه‌ های پهن ‌برگ به‌ ویژه گونه‌ های بلوط، عرعر و اکالیپتوس در اولویت قرار گیرند.

Keywords

• فلزات سنگین
• کارخانه سیمان ایلام
• گونه درختی
• گیاه پالایی