مقایسه عملکرد تولیدمثلی کبک‌های چوکار (Alectoris chukar) در پی جفت گیری طبیعی و تلقیح مصنوعی

Abstract

این پژوهش با هدف مطالعه کارآیی تلقیح مصنوعی در کبک­های چوکار و مقایسه آن با جفت­گیری طبیعی انجام شد. نود و شش قطعه کبک ماده به شیوه تصادفی به یکی از دو تیمار تلقیح مصنوعی و جفت­گیری طبیعی اختصاص داده شدند. هر تیمار دارای چهار تکرار و هر تکرار دارای 12 قطعه کبک بود. علاوه بر کبک­های ماده، 144 قطعه کبک نر به شیوه تصادفی گزینش شدند که 48 قطعه از آن به کبک­های ماده در تیمار جفت­گیری طبیعی و 96 قطعه دیگر به کبک­های ماده در تیمار تلقیح مصنوعی اختصاص داده شدند. هر کدام از کبک­های ماده در تیمار جفت­گیری طبیعی به همراه یک کبک نر درون قفس قرار داده شدند، در­حالی­که کبک­های ماده در تیمار تلقیح مصنوعی با منی بدست آمده از 96 قطعه کبک نر تلقیح شدند. در مدت ده روز جمع­آوری تخم­ها، به ترتیب 184 و 188 عدد تخم قابل جوجه­کشی برای هر یک از تیمارها جمع­آوری و جوجه­کشی شد. تلقیح مصنوعی در مقایسه با جفت­گیری طبیعی اثری بر نرخ باروری (8/88 در برابر 3/91 درصد)، جوجه­درآوری کل (2/53 در برابر 1/58 درصد) و جوجه­درآوری تخم­های بارور (9/59 در برابر 7/63 درصد) نداشت (05/0P). بیشترین نرخ مرگ و میر رویانی در هر دو تیمار جفت­گیری طبیعی (1/32 درصد) و تلقیح مصنوعی (7/31 درصد) در روزهای آغازین جوجه­کشی مشاهده شد، اما تفاوت آماری معنی­داری در هیچ یک از گامه­های مرگ و میر رویانی بین دو تیمار وجود نداشت. به طور کلی، یافته­ها نشان دادند که عملکرد تلقیح مصنوعی در کبک­های چوکار قابل مقایسه با جفت­گیری طبیعی بود.

Keywords

• باروری
• تلقیح مصنوعی
• جوجه‌درآوری
• کبک‌های چوکار
• مرگ و میر رویانی