مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی با استفاده از روش تلفیقی AHP و GIS مطالعه موردی: منطقه 3 اصفهان

Abstract

امروزه بحث ایمنی یکی از مهمترین مسائل شهری است که توجه مدیران شهری را به خود جلب نموده است. آتش سوزی یکی از تهدیدات ناشی از بحران‌های طبیعی و مصنوعی است که می‌تواند چالش‌های وسیعی را در ابعاد مختلف زندگی شهری پدید آورد. مطالعات انجام شده نشان داد که منطقه 3 اصفهان با جمعیت 111889نفر در سال1390 و وسعت 1152هکتار تنها دارای یک مرکز آتش نشانی می‌باشد که شعاع عملکردی مناسبی نسبت به کل منطقه نداشته و پاسخگوی نیاز ساکنان نمی‌باشد. از میان تجهیزات شهری، احداث مراکز آتش نشانی در این منطقه به علت قرارگیری بازار قدیمی، تاریخی و زنده‌ی قیصریه در آن و کمبود راه‌های خروج اضطراری و امداد رسانی در هنگام بروز آتش سوزی و همچنین وجود کارگاه‌ها و انبارهای متصل به بازار نیز که خود بر تبعات بروز سایر حوادث جانبی افزوده است؛ ازاهمیت و ضرورت برخوردار است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف افزایش سطح ایمنی، ضمن مکانیابی ایستگاه‌های آتش نشانی در منطقه 3 اصفهان، با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و مدل مکانیابی در محیط GIS صورت گرفته است.همچنین این پژوهش بر مبنای روش تحقیق (توصیفی – تحلیلی) داده‌های مورد نیاز را بصورت کتابخانه‌ای – اسنادی جمع‌آوری نمود. در ابتدا معیارها و زیرمعیارهای مؤثر در مکان‌گزینی ایستگاه آتش نشانی با استفاده از روش سلسله مراتبی (AHP) به کمک نرم‌افزار Expert Choice وزن‌دهی شد و پس از آن با رقومی‌سازی لایه‌ها در محیط GIS با استفاده از تحلیل فضایی در ابتدا نقشه‌های فاصله اقلیدسی و در ادامه با کلاسه‌بندی، نقشه‌های هر لایه تولید شد و سپس با همپوشانی تمامی لایه‌ها با اعمال ارزش‌های بدست آمده از تحلیل سلسله مراتبی AHP، مکان جدید ایستگاه آتش نشانی پیشنهادی شد.

Keywords

• مکانیابی
• سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)
• ایستگاه آتش نشانی
• تحلیل سلسله مراتبی (AHP)