Paedagogia Christiana (May 2020)
The Exile’s Lament. Solitude and Togetherness in Ovid’s Later Works
Abstract
Lament wygnańca. Samotność i wspólnota w późnych dziełach OwidiuszaArtykuł ten jest poświęconą problematyce izolacji i samotności interpretacją późniejszych dzieł Publiusza Owidiusza Nazo (43 BCE-17/18 CE) – Żalów i Listów znad Morza Czarnego. Mimo sławy i uznania, jakimi poeta cieszył się w szczytowym okresie popularności, w 8 roku n.e. został wygnany z Rzymu przez Oktawiana Augusta. Nigdy nie zezwolono mu na powrót do ojczyzny. Powody tak surowego wyroku i okoliczności jego wydania nigdy nie zostały opisane: nie wspomina o nich ani sam Owidiusz, ani inni współcześni mu autorzy. Według niektórych historyków, przyczyny należy poszukiwać w Sztuce Kochania, niesławnym poemacie, który Rzymianie uznać mieli za cokolwiek nieobyczajny. Inni sugerują, iż rzekome zgorszenie było jedynie pretekstem, jakim posłużył się August, by ukarać Owidiusza za udział w politycznym lub osobistym skandalu. W artykule zostają rozwinięte powyższe wątki, omówiona zostaje także kwestia wygnania w prawie rzymskim. Osią rozważań pozostaje jednak odczytanie późnych dzieł Owidiusza jako opisu przeżyć wewnętrznych osoby zmuszonej do życia wśród obcego sobie ludu. Nawet z daleka od domu poeta pozostał obywatelem rzymskim, czyniąc ten fakt kluczowym elementem swej deklarowanej tożsamości. Choć nie stał się w pełni częścią wspólnoty, do której został przywiedziony przez los, jego pierwotny stan – pełna żalu izolacja – zdaje się stopniowo przechodzić w świadomie wybraną, sprzyjającą przynajmniej częściowemu pogodzeniu się z losem samotność.
Keywords
