Edukacja Ustawiczna Dorosłych (Sep 2020)

W poszukiwaniu oblicza współczesnego uniwersytetu – spojrzenie pedagoga pracy

  • Barbara Baraniak

DOI
https://doi.org/10.34866/f0hw-fr05
Journal volume & issue
Vol. 110, no. 3
pp. 109 – 122

Abstract

Read online

Niniejszy artykuł, do napisania którego inspiracją stała się koncepcja Billa Readginsa, wpisuje się w dyskurs o poszukiwanie oblicza współczesnego uniwersytetu. Badacz ten już w 1995 r. zaczął postrzegać uniwersytet jako ruiną coraz trudniejszą do zamieszkania przez wspólnotę uczonych i ich uczniów, połączonych pasją poszukiwania prawdy. Więcej nie dając schronienia myśleniu, ruiny uniwersytetu zamieniają uczonych w biurokratów, a studentów w konsumentów nabywających kompetencje pożądane dla rynku pracy (Readgins,2017, s. 7–8). Zastanawiał się, na ile owo spostrzeżenie wpisuje się w modelowanie i reformowanie uniwersytetów w różnych krajach. Ja również wpisałam się w dyskurs dotyczący przyszłości uniwersytetów w Polsce oraz tego, które z priorytetów Readingsa zadecydują o przyszłym kształcie uniwersytetu – nauka i jej rozwój wyznaczony badaniami czy problemy rynku pracy wyznaczające kierunki przygotowywania studentów do pracy zawodowej, w tym w Polsce. Uniwersytety nie pozostają obojętne dla nowych obszarów wyznaczanych przez trendy cywilizacyjne, takie jak m.in. rynek pracy, ukierunkowujący edukacyjny wymiar szkolnictwa wyższego, z uniwersyteckim szkolnictwem włącznie. Historia uniwersytetów ukazuje powstawanie pierwszych uczelni wyższych w Europie i ich oddziaływanie na inne kraje, w tym na Polskę. Wreszcie przybliżam kierunek rozwoju uniwersytetów, wyznaczony nowymi realiami życia społecznego i gospodarczego, oddziaływujący na programy uniwersytetów – już nie tylko klasycznych, ale i tzw. przymiotnikowych w Polsce, a ze względu na status własności – publicznych i niepublicznych, co z kolei kierunkuje ich nadzorowanie przez Ministra Nauki i Sztuki lub właściwego ministra dla wykładanej problematyki w uniwersytecie, a także na podmioty je tworzące. Przyszłość uniwersytetów wydaje się raczej niezagrożona, wyrazem czego jest dążenie uczelni o uznanej renomie do przekształcania się w uniwersytety o różnym profilu, tzw. przymiotnikowe, w których kształcenie dostosowane jest do rynku pracy, jak również wymagań jednostek organizacyjnych wpisanych w struktury uczelniane, co nie może być w żadnej mierze pomijane, a wręcz jest preferowany.

Keywords